Een opkomend virus met de naam 'luiaardkoorts' heeft voor enige onrust gezorgd, nadat het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding meldde dat er voor het eerst 19 geïmporteerde gevallen van de ziekte zijn aangetroffen in de Europese Unie.

Het oropouchevirus (OROV), een RNA arbovirus, werd voor het eerst ontdekt in het dorp Oropouche in Trinidad en Tobago in 1955.

Volgens de London School of Hygiene and Tropical Medicine verspreidt het zich voornamelijk via de beet van besmette muggen. Van sommige muggen is ook bekend dat ze het virus bij zich dragen.

De Pan-Amerikaanse Gezondheidsorganisatie (PAHO) gaf in juli voor het eerst een epidemiologische waarschuwing uit over een toename van het aantal gemelde gevallen van het virus in vijf landen - Brazilië, Bolivia, Peru, Cuba en Colombia.

Waarom wordt het luiaardkoorts genoemd?

Het medisch tijdschrift Lancet meldde dat het virus een reservoir heeft in vaalkopluiaards, maar ook in niet-menselijke primaten en vogels. Toch lijkt de mogelijke link met luiaards aan te slaan.

Credits: PA; Auteur: PA;

"De term 'luiaardkoorts' is een informele naam die is ontstaan doordat het virus werd aangetroffen in gebieden waar luiaards voorkomen, waarvan bekend is dat ze een reeks parasieten en ziekteverwekkers bij zich dragen," legt Carolina Goncalves, hoofdapotheker bij Pharmica, uit. "De naam is echter relatief misleidend, omdat het wordt verspreid door insectenbeten, niet door direct contact met luiaards."

Waarom is het gebeurd?

Dr. Enny Paixao, universitair hoofddocent aan de London School of Hygiene and Tropical Medicine, zei: "Verschillende factoren kunnen de recente uitbraak verklaren, waaronder verbeterde surveillance, klimaat- en milieuveranderingen en mogelijke veranderingen in het virus.

"Net als bij andere door vectoren overgedragen ziekten, zoals knokkelkoorts, kan klimaatverandering ook van invloed zijn op de uitbreiding van het oropouchevirus.

Credits: PA; Auteur: PA;

"Veranderingen in temperatuur en neerslag kunnen de transmissie beïnvloeden. Zo kunnen stijgende temperaturen de ontwikkelingssnelheid van culicoïdesmuggen verhogen, naast muggen een van de belangrijkste vectoren voor de transmissie van het virus in Zuid-Amerika."

Hoewel het oropouchevirus niet nieuw is, benadrukken de factoren die de recente sterke toename veroorzaken de noodzaak voor verder onderzoek, legt ze uit.

"Totdat er vooruitgang wordt geboekt in de ontwikkeling van vaccins of de bestrijding van muggen en knutten, of totdat de natuurlijke immuniteit binnen de bevolking in Brazilië [en andere getroffen landen] toeneemt, zal de uitdaging van deze verwaarloosde tropische ziekte blijven bestaan."

Krijg ik het?

Dr Philip Veal, travel health consultant bij het UK Health Security Agency(UKHSA), zei: "De mug die drager is van het oropouchevirus is op dit moment niet in Europa. "Hij komt normaal gesproken voor in Noord- en Zuid-Amerika. Er is geen bewijs dat het virus zich van mens tot mens kan verspreiden."

Credits: PA; Auteur: PA;

Het UKHSA voegde er ook aan toe dat alle gevallen die in Europa zijn gediagnosticeerd, elders zijn opgelopen.

Wie loopt het meeste risico?

"Er is nog veel dat we niet weten over het oropouchevirus, maar een van de grootste zorgen van de huidige uitbraak in Zuid-Amerika zijn de mogelijk schadelijke effecten op ongeboren foetussen," zei Paixao.

In juli gaf de PAHO een waarschuwing uit over de mogelijke overdracht van het oropouchevirus van moeder op kind in Brazilië.

"Enkele zeer beperkte studies hebben gesuggereerd dat antilichamen tegen het virus zijn aangetroffen bij kinderen die zijn geboren met microencefalie en dat er mogelijk een verband bestaat tussen infectie, miskramen en foetale sterfte in Brazilië, maar verder onderzoek is nodig om een mogelijk oorzakelijk verband te onderzoeken", aldus Paixao.

Credits: PA; Auteur: PA;

Wat zijn de symptomen?

De London School of Hygiene and Tropical Medicine verduidelijkte dat veel voorkomende symptomen huiduitslag, hoofdpijn, spier- of gewrichtspijn met zwakte zijn. Getroffen personen krijgen meestal drie tot acht dagen na de infectie koorts.

Daarnaast kunnen mensen in sommige gevallen ook last krijgen van maag-darmsymptomen en gevoeligheid voor licht. Het onderzoekscentrum voegde eraan toe dat ernstige gevallen zeldzaam zijn, maar kunnen leiden tot neurologische symptomen die lijken op hersenvliesontsteking.

Kan het behandeld worden?

"Op dit moment zijn er geen specifieke antivirale behandelingen of vaccins beschikbaar voor het oropouchevirus," zei Goncalves. "De behandeling richt zich voornamelijk op het beheersen van de symptomen en het bieden van ondersteunende zorg."

Patiënten krijgen meestal het advies om te rusten, gehydrateerd te blijven en vrij verkrijgbare pijnstillers zoals paracetamol te nemen om de koorts te verlagen en de pijn te verlichten.

"In ernstigere gevallen kan opname in het ziekenhuis nodig zijn om ondersteunende zorg te bieden, vooral als er complicaties optreden, hoewel ernstige gevallen relatief zeldzaam zijn," voegde Goncalves eraan toe.

Wat moet ik doen als ik van plan ben om naar een getroffen gebied te reizen?

"Als je naar getroffen gebieden reist, kun je de infectie voorkomen door insectenbeten te voorkomen. Gebruik insectenspray, bedek blootgestelde huid en slaap onder een behandeld muskietennet," zei Veal. "Plan vooruit en bezoek de TravelHealthPro website om je bestemming en de laatste gezondheidsinformatie en adviezen op te zoeken, vooral als je zwanger bent."