Ben je oud genoeg om je de dagen van de videobanden te herinneren? Persoonlijk ben ik ermee opgegroeid en ik herinner me dat aan het begin van A Fish called Wanda, John Cleese's 'tweelingbroer' op kwam voor: A Very Public Service Message.

Hij waarschuwde voor de gevaren van subliminale reclame, maar terwijl hij sprak, verscheen het woord Schweppes, zonder dat hij het wist, op alles, van de onderkant van zijn schoen tot de voering van zijn jas. Langzaam maar zeker wordt het meer en meer 'in your face', totdat uiteindelijk de reclame eindigt met de naam van het merk geschreven in enorme flitsende lichten achter hem. John Cleese stelt vervolgens voor dat we, voordat de film begint, "achterover leunen, ontspannen en, als ik zo vrij mag zijn, een glas inschenken van de eerste niet-alcoholische sprankelende drank die in je opkomt. Wat het ook mag zijn."

Ik vond dit altijd hilarisch, maar ook bijzonder interessant omdat, opgegroeid in het zuiden van Portugal, deze subliminale boodschap me al vrij bekend voorkwam. Inderdaad, en dit is misschien een grotere uitdaging: is er iemand oud genoeg om zich een tijd te herinneren waarin deze charmante Schweppes-tegeltjesreclames (meestal van een schoorsteen of een strand) nog niet bestonden?

Het blijkt dat ze dateren van tussen 1956 en 1965, toen Schweppes de Fabrica Aleluia de Aveiro de opdracht gaf ze te produceren. Ze zeggen allemaal 'Algarve e... Schweppes' en werden vaak strategisch geplaatst bij een café aan de kant van de weg, waar een vermoeide reiziger, die in die dagen waarschijnlijk met ezel en kar onderweg was, zou kunnen besluiten om te stoppen voor een verfrissing en te doen, nou ja... precies wat John Cleese voorstelde.

Jaguars en cowboys

Maar het waren niet alleen Schweppes reclames die deze fabriek maakte. De meer arendsogen onder u zullen ongetwijfeld een paar andere coole oude tegeltableau-reclames opgemerkt hebben. Voor zover ik weet, hebben deze merken niet dezelfde lange levensduur gehad als Schweppes.

Jaguar Refrigerantes, bijvoorbeeld, was slechts kort actief in de jaren '60, alvorens te rebranden. De opvallende advertenties met een brullende jaguar in een rode cirkel hoopten echter ook iedereen die langs de plaatselijke kroeg kwam, subliminaal te verleiden (je vindt ze vaak 'klaar om te springen' in de buurt van een Schweppes-reclame).

Je kunt ook nog steeds de zwarte cowboy tegen een gele tegelhemel zien staan voor "Nitrato do Chile", een natuurlijke meststof op basis van natriumnitraat uit Chili die in die tijd veel in Portugal werd gebruikt.

Er is ook Mabor Geral, Firestone en nog een paar andere. Maar in tegenstelling tot Schweppes, dat alleen in de Algarve schijnt te worden verkocht, is de rest in het hele land te vinden.

Tile Ads in the Algarve

Gerapporteerde waarnemingen

Ik dacht dat het misschien leuk zou zijn om er een paar op te sporen en besloot een shout out te plaatsen op de 'Everything and Anything Algarve' Facebook groep. Ik vroeg mensen of ze hebben gezien? En zo ja, kunnen ze dan stoppen, een foto maken en me vertellen waar? Het werd al snel duidelijk door de enorme hoeveelheid likes en commentaren dat mensen veel liefde hebben voor deze oude borden en ik kreeg meldingen van waarnemingen van Olhão helemaal tot in Monchique en verder.

Zoekt en gij zult vinden

Eerlijk gezegd was ik een beetje verbaasd dat het internet me niet gewoon kon vertellen waar ze zich allemaal precies bevonden. Maar het blijkt natuurlijk dat ik gewoon niet goed genoeg gezocht had.

Een groep van drie Portugese vrienden uit het noorden die ook met deze tegels zijn opgegroeid, waren mij al ver voor en vonden dat het tijd werd dat er een plek kwam waar ze werden gecatalogiseerd en gevierd. Daarom hebben ze samen een project opgezet, Azulejo Publicitário Português, waar mensen foto's en de locatie van gevonden exemplaren kunnen insturen.

Bedreigde sch-soorten

Het probleem is dat deze oude borden steeds meer in hun voortbestaan worden bedreigd en niet meer worden onderhouden. Omdat ze op privé-terrein staan worden ze vaak verwijderd, bedekt of achtergelaten.

Nu, je zou kunnen argumenteren dat genoeg genoeg is! Schweppes heeft al een mooie deal gesloten, want ze kunnen waarschijnlijk in het Guinness Book of Records komen voor de langst lopende reclamecampagne. Maar ik vind dat deze schilderachtige en charmante reclames nu meer zijn dan louter publiciteit en dat ze nu een fascinerend onderdeel vormen van de geschiedenis van de Algarve en gekoesterd moeten worden.

En de jacht gaat verder...

Ik zal jullie een geheim verklappen. Ik heb goed gekeken naar de kaart van alle borden die Azulejo Publicitário Português tot nu toe heeft kunnen catalogiseren en te oordelen naar alle berichten die ik ontving - zijn er nog een paar "wilde Schweppes" die nog gevangen moeten worden.

Bezoek dus www.azulejopublicitario.pt en als u denkt er één gezien te hebben die zij nog niet in kaart hebben gebracht - laat het hen weten.

Als je dat doet, denk ik dat je het zeker verdient om achterover te leunen, te ontspannen en, als ik zo vrij mag zijn, jezelf een glas in te schenken van, wel...