De rol van de staat op het gebied van huisvesting is sinds de Anjerrevolutie in 1974 rampzalig geweest en heeft zich voornamelijk beperkt tot een regulerende functie. De onevenwichtige wetgeving tussen verhuurders en huurders, met bevriezing van de huren en beperking van de contractuele vrijheid, is het onderwerp geweest van studies die de inefficiëntie ervan aan het licht brachten. Het grondwettelijke recht op huisvesting, gebaseerd op de beginselen van evenredigheid en billijkheid, is in Portugal niet correct toegepast.

Onlangs heeft de regering het controversiële programma "Mais Habitação" geïntroduceerd, dat naar mijn mening onzekerheid heeft gecreëerd voor alle betrokkenen, wat heeft geleid tot een langdurige daling van de investeringen in de sector. In plaats van het probleem te analyseren en concrete maatregelen te nemen, lijkt het erop dat we achteruitgaan.

Het idee om de staat om te vormen tot een vastgoedpromotor en de belangrijkste bemiddelaar van vastgoedbedrijven om gecontroleerde huisvesting te creëren, geeft aanleiding tot bezorgdheid. Eerdere voorbeelden, zoals in TAP of gezondheidsinterventies, hebben aangetoond dat staatsinterventie vaak tot negatieve gevolgen leidt. De cruciale vraag is: is dit wat de Portugese bevolking echt wil? Recent nieuws wijst op een negatieve reactie.

Gezien de financiële beperkingen van de staat, vooral na het PRR herstelprogramma tot 2026, lijkt nauwe samenwerking tussen de publieke en private sector de enige haalbare optie. Internationale bedrijven, zoals Krest in België of Allianz, die hun fondsen voor huurwoningen hebben, kunnen als voorbeeld dienen. De staat moet het privé-initiatief vergemakkelijken en de voorwaarden reguleren om billijke voordelen te garanderen.

Een van de grootste problemen van de afgelopen 20 jaar is de juridische en fiscale instabiliteit die het vertrouwen van investeerders ondermijnt. Een gebrek aan vertrouwen leidt tot een gebrek aan investeringen, een tekort aan bouwwerken en bijgevolg een tekort aan huurwoningen. Het gebruik van middelen en beleid waarvan al is vastgesteld dat ze schadelijk zijn, zoals huurbevriezing en gedwongen verhuur, werkt averechts.

De oplossing ligt in het aanpakken van de leegstand, waar ongeveer 700.000 woningen leegstaan. Gebrek aan vertrouwen in de wetgever en in de bescherming van de verhuurder in geval van wanbetaling door de huurder is een van de grootste problemen in Portugal. Als verhuurders meer rechtszekerheid zouden hebben, zouden we meer dan een miljoen huizen beschikbaar hebben voor verhuur, een belangrijke stap in de goede richting.

In plaats van te blijven hangen in de onzekerheden en het slechte beleid uit het verleden, is het tijd om oplossingen te zoeken om een duurzame huisvestingstoekomst in Portugal op te bouwen.

Author

Paulo Lopes is a multi-talent Portuguese citizen who made his Master of Economics in Switzerland and studied law at Lusófona in Lisbon - CEO of Casaiberia in Lisbon and Algarve.

Paulo Lopes