Portugese gemeenten boekten in 2022 een begrotingsoverschot van 361 miljoen euro, meer dan de 283 miljoen euro die was voorzien in de laatste staatsbegroting (OE2022), volgens de Raad voor Openbare Financiën(CFP).

Vorig jaar verbeterde de boekhouding van het lokaal bestuur in vergelijking met het tekort van 21 miljoen euro dat in 2021 werd geregistreerd, gebaseerd op de bijdrage van de gemeentelijke inkomsten, waarvan de stijging de groei van de uitgaven meer dan compenseerde, zoals gemeld door ECO.

Acht van de 308 lokale overheden van het land ontbreken in deze GVB-rekeningen. Deze gegevens hebben dus betrekking op de boekhoudkundige waarde van de overheidsbegroting van slechts 300 gemeenten (98,7% van de daadwerkelijke uitgaven in 2019), omdat het GVB moeite heeft om een volledige boekhouding te voeren. "Deze situatie is het gevolg van verschillende moeilijkheden en vertragingen bij de implementatie van de SNC-AP in het lokaal bestuur en bij de ontwikkeling van het DGAL-informatieverzamelingssysteem", legt de entiteit uit.

De inkomsten van de gemeenten stegen met 10,7% (plus 1.001 miljoen euro), dankzij hun eigen inkomsten die verband houden met de dynamiek van de vastgoedmarkt en de toeristische activiteit. "Dit vormt nog steeds een neerwaarts risico voor de toekomst, als er een vertraging optreedt in vastgoedtransacties en de toeristische vraag", waarschuwt het GVB.

Aan de andere kant hadden de lokale overheden meer uitgaven (6,6%, meer dan 619 miljoen euro), deels als gevolg van de aanwervingen die ze moesten doen in het kader van de overdracht van bevoegdheden van de staat naar de lokale overheid, in het kader van de decentralisatie. Lokale overheden hadden meer uitgaven voor "de aankoop van goederen en diensten (14%) en personeel (10,8%)", voegt het GVB toe. In totaal werden bijna 20 duizend werknemers overgedragen aan lokale overheden in het kader van dit proces.

14 gemeenten met schulden

Eind 2022 stond bijna 90% (269) van de 300 geanalyseerde gemeenten in de zwarte cijfers, terwijl nog eens 14 gemeenten boven de wettelijke schuldlimiet zaten. "De totale gemeentelijke schuld van 300 van de 308 gemeenten - financiële en niet-financiële schuld - die in aanmerking wordt genomen voor de wettelijke limiet, daalde van 3,8 naar 3,6 miljard euro", meldt het GVB.

Elf van de 14 gemeenten bevinden zich in een proces van financieel herstel in het kader van het gemeentelijk steunfonds: Alandroal, Alfândega da Fé, Cartaxo, Fornos de Algodres, Fundão, Nazaré, Nordeste, Portimão, Vila Franca do Campo, Vila Nova de Poiares en Vila Real de Santo António. De overige drie - Freixo de Espada à Cinta en Reguengos de Monsaraz, Lagoa (São Miguel, Azoren), zullen hun toevlucht moeten nemen tot financiële herstructurering.