Zgodnie z oświadczeniem Rady Ministrów, zatwierdzono dekret z mocą ustawy, który "ustanawia rekompensatę dla wynajmujących, do wysokości 1/15 wartości podatku od nieruchomości wynajmowanej, z tytułu umów najmu lokali mieszkalnych zawartych przed 18 listopada 1990 r., a ponadto umowy te nie będą podlegać nowemu systemowi najmu miejskiego".

We wtorek stowarzyszenia właścicieli i najemców poinformowały, że Krajowa Rada Mieszkalnictwa przyznała rekompensatę właścicielom lokali z czynszami sprzed 1990 roku.

22 listopada Instytut Mieszkalnictwa i Rehabilitacji Miejskiej (IHRU) opublikował badanie dotyczące umów najmu niepodlegających nowemu systemowi najmu miejskiego (NRAU) wraz z raportem na temat najmu mieszkań w Portugalii. Miał on na celu scharakteryzowanie liczby rodzin o tzw. starych dochodach (sprzed 1990 r.) i przyczynienie się do oszacowania kwot niezbędnych do zapewnienia wsparcia dla tego typu umów.

W dokumencie przedstawiono obliczenia różnych scenariuszy, w zależności od środków zawartych w ustawodawstwie: pakietu More Housing i dekretu z mocą ustawy, który w 2015 r. zalecał przyznanie dotacji najemcom o niższych dochodach, osobom starszym lub niepełnosprawnym, po zakończeniu okresu przejściowego.

Jak utrzymano w badaniu, przewidziana wartość wsparcia dla pakietu More Housing, który wszedł w życie w październiku tego roku, wstrzymuje przejście do NRAU starych czynszów mieszkaniowych, które byłyby wyższe lub niższe w zależności od przyjętego rozwiązania.

Dane wskazują na istnienie 124 083 umów najmu mieszkań sprzed 1990 r. (w sumie jest ich 151 620, z czego nie uwzględniono 27 537 lokali mieszkalnych będących własnością podmiotu publicznego lub organizacji non-profit), rekompensata może stanowić miesięczny wydatek w wysokości 54,5 mln euro lub 653 mln euro rocznie, zakładając, że odpowiada różnicy między średnią wartością obecnych czynszów a czynszem określonym na podstawie średniej wartości za metr kwadratowy nowych umów najmu.

Gdyby zastosować tę metodologię, ale biorąc pod uwagę pułap 80 procent do mediany wartości kwadratowej nowych umów najmu (opublikowanych przez Narodowy Instytut Statystyki), miesięczny koszt tego środka wyniósłby 39,8 mln euro (477,8 euro rocznie).

W badaniu uwzględniono również inny scenariusz, biorąc pod uwagę postanowienia dyplomu More Housing, miesięczny koszt wyniósłby 2,2 mln euro miesięcznie (26,6 mln euro rocznie).

W tym drugim scenariuszu wartość została obliczona przy założeniu, że najemca płaci czynsz zgodnie ze stawkami nakładów przewidzianymi przez prawo (w oparciu o skorygowany roczny dochód - RABC gospodarstwa domowego) oraz rekompensatę za pozostałą część za 1/15 podatkowej wartości aktywów domu, gdy może ona być wyższa.

Badanie to, którego przeprowadzenie zaplanowano w budżecie państwa na 2022 r., zostało opracowane przez Obserwatorium Wynajmu Mieszkań i Rehabilitacji Miejskiej (OHARU), w ramach partnerstwa między PlanPP, we współpracy z INE i Urzędem Skarbowym i Celnym (AT).