OORZAKEN
Wanneer hoofdpijn het gevolg is van een structurele verandering (zenuwen, spieren en bloedvaten) of optreedt ten gevolge van een medische pathologie, wordt dergelijke hoofdpijn secundair genoemd, bijvoorbeeld hoofdpijn ten gevolge van een hoofdletsel of sinusitis. Andere voorbeelden van secundaire oorzaken zijn hoofdpijn die gepaard gaat met infecties, hoge bloeddruk (systolische bloeddruk > 160 mmHg en/of diastolische bloeddruk > 120 mmHg), reuscelartritis, slaapapneu, en overmatig gebruik van symptomatische medicatie tegen hoofdpijn (meer dan 10 tot 15 dagen per maand, afhankelijk van de medicatie), gedurende meer dan 3 maanden.
WAT ZIJN DE ALARMSIGNALEN VAN HOOFDPIJN?
- Nieuw begin van hoofdpijn, na de leeftijd van 40
- "De ergste hoofdpijn ooit", waarbij de intensiteit binnen enkele seconden of minuten een hoogtepunt bereikt
- Hoofdpijn die begint of aanzienlijk verergert bij inspanning, Valsalva-manoeuvres, hoesten of niezen
- Wanneer deze gepaard gaat met stemmingswisselingen of bewustzijn
- Wanneer deze gepaard gaat met braken zonder misselijkheid
- Wanneer het gepaard gaat met visuele veranderingen
- Geassocieerd met systemische tekenen of symptomen, bv. koorts, koude rillingen, stijve nek, gewichtsverlies
- In combinatie met neurologische symptomen, bijvoorbeeld krachtsverlies in de hand of het been, of een neurologische verandering die tijdens een onderzoek wordt vastgesteld
- Veranderingen in de kenmerken van een reeds bestaande hoofdpijn
- Hoofdpijn die gepaard gaat met houdingsveranderingen, bv. een aanzienlijke toename van de pijn bij het overgaan van een liggende naar een staande positie of vice versa
- Hoofdpijn die 's morgens vroeg begint of de patiënt 's nachts wakker maakt.
BEHANDELING
De behandeling omvat het stellen van de juiste diagnose van het type hoofdpijn in kwestie, het identificeren en wijzigen van mogelijke exacerbatiefactoren (waaronder medicatie), het ontwikkelen van een plan voor de behandeling van de hoofdpijn tijdens de acute fase, en het bepalen of er behoefte is aan preventieve behandeling en wat die moet zijn.
Meer algemene maatregelen kunnen worden aanbevolen om hoofdpijn te voorkomen:
- Triggers vermijden: bepaalde voedingsmiddelen, slaaptekort, vasten
- Wijziging van eetgewoonten
- Regelmatige lichaamsbeweging.
Tijdens de acute fase van de hoofdpijn moet de patiënt zijn "SOS Kit" al goed op orde hebben. Naast medicatie kan in de acute fase ook rust in een stille en donkere kamer worden aanbevolen (in geval van migraine), leren omgaan met stress (bv. yoga beoefening). Een crisiskalender wordt aanbevolen om een meer globale benadering van het type en het profiel van de hoofdpijn in kwestie mogelijk te maken.
Er bestaan andere, specifieke en gerichte behandelingen voor meer bijzondere hoofdpijnen, zoals blokkade van de achterhoofdzenuw, toepassing van botulinumtoxine, of de nieuwste behandeling voor migraineprofylaxe maandelijkse injectie van monoklonale antilichamen van de CGRP-receptor. Al deze behandelingen zijn beschikbaar op het Hoofdpijnspreekuur van het HPA.