In een gesprek met Lusa legde João Alves van het Instituut voor Natuurbehoud en Bossen (ICNF) uit dat het initiatief - dat is geïntegreerd in het LIFE Lynxconnect-project - Infraestruturas de Portugal (IP) en het Waze-platform samenbrengt om het aantal lynxen dat wordt overreden op de wegen, een van de belangrijkste factoren voor de sterfte van deze diersoort door menselijke oorzaken, tot een minimum te beperken.

Op dit moment is het systeem in gebruik op de nationale wegen (EN) 122 en 123 en op de aanvullende route (IC) 27, waarbij bijna in real-time waarschuwingen worden gegeven wanneer dieren virtuele gebieden van 200 meter breed binnenkomen, naast de wegen, aan beide zijden van de weg.

"Het Waze-systeem zendt een signaal uit naar de bestuurder wanneer deze op deze wegen rijdt in gebieden waar zich lynxen bevinden. Als een lynx binnen 200 meter aan weerszijden van de weg nadert, krijgt hij een signaal. Het zegt niet dat het een lynx is, maar wel dat er een dier in de buurt is," aldus de coördinator van het herintroductieprogramma van de Iberische lynx.

Het communicatieproces maakt gebruik van een apparaat dat is gebaseerd op LoRa-netwerktechnologie (een acroniem voor 'long range'), een radiofrequentietechnologie die communicatie over lange afstanden mogelijk maakt met minimaal energieverbruik.

Het is de interconnectie met de sensoren in de halsbanden van de katachtigen die het mogelijk maakt om ze te lokaliseren, maar van de populatie van bijna 300 lynxen die in de Guadiana Vallei leven, hebben er op dit moment slechts 12 een halsband met LoRa-zender.

"Vorig jaar zijn we erin geslaagd om 12 halsbanden met zenders te plaatsen en dit jaar proberen we er nog 30 te plaatsen, bij nog eens 30 dieren", zei João Alves. Dit project, benadrukte hij, is een initiatief van Portugal, dat Spanje voorzag van een halsband met een LoRa-zender om te testen in Andalusië.

Om het systeem te laten werken, moeten de wegen waar zich lynxen bevinden echter antennes hebben die specifiek zijn voor het LoRa-systeem, omdat het niet werkt "met dezelfde antennes, dezelfde frequentie - de technische term is 'gateways' -, die worden geplaatst met gebruikmaking van de toren waar ontvangers van mobiele telefoonsignalen zich bevinden", verduidelijkte hij.

"Infraestruturas de Portugal en Fundação Altice, die ook met ons samenwerkt bij de overdracht van GSM-kaarten [Global System for Mobile Communications], hebben de plaatsing van deze 'gateways' mogelijk gemaakt. We hebben al drie zendmasten met LoRa-systeemgateways in het Mértola-gebied en in de buurt van Alcoutim", aldus João Alves.

Het doel is om te proberen dit jaar en volgend jaar nog drie antennes met deze frequentie te installeren, zodat het gebied waar de lynxen leven, in de Guadianavallei, gedekt wordt door de antennes van het systeem, om vervolgens waarschuwingen te geven aan bestuurders via de Waze-app.

De lynxpopulatie op het Iberisch schiereiland raakt steeds verder verwijderd van het gevaar van uitsterven en overschreed in 2023 de 2.000 exemplaren, een verdubbeling ten opzichte van 2020. Uit de telling die dat jaar werd uitgevoerd, blijkt dat er 291 lynxen leven in de Guadiana-vallei.