De Climate Action Authority (CAA), opgericht onder de Climate Action Act, 2024, speelt een centrale rol in de coördinatie van en het toezicht op Malta's klimaatbeleid en -initiatieven. Dit artikel schetst de inspanningen van Malta in de strijd tegen klimaatverandering in de belangrijkste sectoren, waaronder luchtvaart, zeevaart en wegtransport, en benadrukt de vitale rol van de CAA.


1. Klimaatactie Autoriteit: Een gecoördineerde inspanning om klimaatverandering tegen te gaan

De oprichting van de Climate Action Authority (CAA) is een belangrijke stap in Malta's strategie om klimaatverandering aan te pakken. Deze instantie zorgt ervoor dat alle klimaatmaatregelen binnen één kader worden gecoördineerd, waarbij het nationale beleid wordt afgestemd op internationale verplichtingen, zoals die in het kader van het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering (UNFCCC) en de Overeenkomst van Parijs.


Belangrijkste verantwoordelijkheden van de CAA

  • Bepalen van strategische richtingen: De Raad van Bestuur van de CAA adviseert de regering over klimaatmaatregelen en zorgt ervoor dat alle beleidsmaatregelen die van invloed zijn op de klimaatverandering effectief op elkaar worden afgestemd.
  • Oprichting van het Klimaatfonds: Dit fonds ondersteunt klimaatinitiatieven door middel van inkomsten uit marktgebaseerde maatregelen, nationale broeikasgasreductieprojecten en externe bijdragen.
  • Bevordering van klimaatbestendigheid: De CAA zorgt ervoor dat beleid en projecten zo worden ontworpen dat ze bestand zijn tegen klimaateffecten, waarbij aanpassingsmaatregelen in verschillende sectoren worden geïntegreerd.
  • Gegevensverzameling en rapportage: De autoriteit verzamelt en verwerkt klimaatgerelateerde gegevens om te voldoen aan internationale rapportagestandaarden, en zorgt zo voor transparantie en verantwoording.

Deze functies zorgen ervoor dat Malta's klimaatstrategieën datagestuurd zijn, zodat de emissiereducties nauwkeurig kunnen worden vastgesteld.

Credits: Bijgeleverd beeld; Auteur: Client;


2. Het verminderen van emissies in de luchtvaartsector

De luchtvaartsector in Malta is cruciaal voor het toerisme en de economische groei, maar draagt ook aanzienlijk bij aan de uitstoot van kooldioxide (CO₂). Het emissiehandelssysteem van de Europese Unie (EU ETS) is van toepassing op vliegtuigexploitanten binnen de Europese Economische Ruimte (EER) en is een belangrijk instrument voor het beheren van luchtvaartgerelateerde emissies.


EU ETS naleving voor vliegtuigexploitanten

Vliegtuigexploitanten in Malta moeten voldoen aan een gestructureerd systeem onder het EU ETS:

  • Het monitoren van emissies: Luchtvaartmaatschappijen moeten een monitoringplan ontwikkelen dat is goedgekeurd door de CAA, zodat de emissies van vluchten nauwkeurig kunnen worden bijgehouden. Dit is een cruciale stap om Malta's klimaatdoelstellingen te halen.
  • Jaarlijkse rapportage: Exploitanten zijn verplicht om jaarlijks emissierapporten in te dienen, geverifieerd door onafhankelijke instanties om de nauwkeurigheid te garanderen. Air Malta PLC, bijvoorbeeld, rapporteerde emissies en kreeg 52.948 emissierechten toegewezen in 2024 en 33.595 in 2025.
  • Inleveren van emissierechten: Op basis van de gerapporteerde emissies moeten exploitanten emissierechten inleveren om hun koolstofuitstoot te dekken. Dit mechanisme stimuleert de vermindering van emissies en de invoering van meer brandstofefficiënte praktijken.

Malta's betrokkenheid bij het Carbon Offsetting and Reduction Scheme for International Aviation (CORSIA) breidt deze inspanningen verder uit, door zich te richten op de uitstoot van internationale vluchten en ervoor te zorgen dat de wereldwijde normen worden nageleefd.

Credits: Bijgeleverd beeld; Auteur: Client;


3. Maritieme emissies aanpakken: EU ETS voor de scheepvaart

Malta's maritieme sector is een belangrijke economische pijler, gezien de strategische positie van het eiland in de Middellandse Zee. De sector stelt echter ook uitdagingen aan het milieu door de uitstoot van scheepvaartactiviteiten. Het EU ETS omvat nu ook zeetransport en dwingt scheepvaartmaatschappijen om verantwoording af te leggen over hun koolstofuitstoot.


Emissiehandel voor scheepvaartmaatschappijen

Vanaf 2025 verplicht het EU-ETS rederijen om emissierechten in te leveren die overeenkomen met hun CO₂-uitstoot. Vanaf 2026 worden ook methaan (CH₄) en lachgas (N₂O) in het systeem opgenomen. Deze uitbreiding is bedoeld om de maritieme emissies uitgebreider te reguleren.


Belangrijkste verplichtingen:

  • Gefaseerde inlevering van rechten: Scheepvaartmaatschappijen moeten voldoen aan progressieve doelstellingen van 40% van de uitstoot in 2025, 70% in 2026 en 100% vanaf 2027. Door deze geleidelijke aanpak is er tijd voor aanpassing, terwijl de verplichting tot emissiereductie gehandhaafd blijft.
  • Bewaking en rapportage: Bedrijven moeten hun emissies monitoren volgens Verordening (EU) 2015/757, zodat ze voldoen aan de EU-normen.
  • Rol van de CAA: De Climate Action Authority houdt toezicht op de administratie van deze verplichtingen en zorgt ervoor dat rederijen voldoen aan hun eisen op het gebied van rapportage en inlevering van emissierechten.

Voorbeeld: Een in Malta geregistreerde rederij die EU-reizen maakt, moet een emissieverslag indienen en het juiste aantal emissierechten inleveren op basis van haar CO₂-output van het voorgaande jaar.


4. Emissies van gebouwen en wegvervoer aanpakken

Naast de luchtvaart- en maritieme sectoren bereidt Malta zich voor op de implementatie van een nieuw emissiehandelssysteem (ETS-2) dat zich richt op emissies van gebouwen, wegtransport en bepaalde industriële activiteiten. ETS-2, dat in 2027 van start gaat, is cruciaal voor het beheersen van de uitstoot door brandstofverbruik bij alledaagse activiteiten.


ETS-2 nalevingsvereisten

Gereguleerde entiteiten onder ETS-2 moeten specifieke stappen ondernemen om aan het nieuwe systeem te voldoen:

  • Vergunning voor broeikasgasemissies: Entiteiten moeten voor 1 januari 2025 een vergunning hebben van de CAA om hun broeikasgasemissies te monitoren.
  • Bewaking en rapportage: Emissies van brandstofverbranding in gebouwen en transport moeten het hele jaar door worden bijgehouden, met jaarlijkse rapporten die bij de CAA worden ingediend.
  • Inleveren van emissierechten: Net als in andere sectoren moeten entiteiten emissierechten inleveren die gelijk zijn aan hun emissies, waardoor reducties worden gestimuleerd.

Vanaf 2028 moeten gereguleerde entiteiten ook de kosten van deze rechten rapporteren, waardoor de economische impact van klimaatmaatregelen transparanter wordt.

Credits: Beeld aangeleverd; Auteur: Client;


5. Malta's nationale broeikasgasinventarisatie: Een datagestuurde strategie

De Climate Action Authority is belast met het samenstellen van Malta's jaarlijkse Greenhouse Gas (GHG) Inventory. Deze inventarisatie is een belangrijk instrument voor het beoordelen van de voortgang van het land in het verminderen van emissies en het identificeren van gebieden die verdere interventie vereisen.

Reikwijdte van de BKG-inventaris

  • Directe broeikasgassen: De inventaris volgt emissies van CO₂, CH₄, N₂O, fluorkoolwaterstoffen (HFK's), perfluorkoolwaterstoffen (PFK's), zwavelhexafluoride (SF₆) en stikstoftrifluoride (NF₃).
  • Sectorale verdeling: De emissies zijn onderverdeeld in vijf hoofdsectoren: Energie, industriële processen en productgebruik (IPPU), landbouw, landgebruik en bosbouw (LULUCF) en afvalbeheer.

Voorbeeld: De energiesector, verantwoordelijk voor emissies door het gebruik van fossiele brandstoffen in transport en elektriciteitsopwekking, blijft een belangrijke bijdrage leveren aan Malta's BKG-profiel. De CAA gebruikt deze gegevens om een gericht emissiereductiebeleid op te stellen.


Aardopwarmingsvermogen (GWP) analyse

Elk broeikasgas heeft een ander GWP, dat aangeeft hoe groot het vermogen is om warmte vast te houden in de atmosfeer ten opzichte van CO₂. Methaan heeft bijvoorbeeld een GWP van 25, waardoor het een belangrijk doel is voor reductie in de landbouwsector, waartoe ook veeteelt en gewassenteelt behoren.

Credits: Bijgeleverd beeld; Auteur: Opdrachtgever;


6. Investeren in hernieuwbare energie en het gebruik van fossiele brandstoffen verminderen

Malta's overgang van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare energiebronnen vormt een cruciaal onderdeel van de klimaatstrategie. De overstap van zware stookolie naar aardgas in de elektriciteitsopwekking heeft al geleid tot een aanzienlijke vermindering van de uitstoot.

Belangrijkste initiatieven voor hernieuwbare energie

  • Investering in zonne-energie: Met meer dan 300 zonnige dagen per jaar heeft Malta geprofiteerd van zonne-energie door fotovoltaïsche systemen te installeren in residentiële en commerciële gebouwen.
  • Groene obligaties en ESG-platform: De introductie van groene obligaties heeft gezorgd voor financiering van duurzame energieprojecten en andere milieuvriendelijke initiatieven. Deze obligaties ondersteunen Malta's overgang naar schonere energie en bevorderen investeringen in duurzaamheid.

Voorbeeld: Een installatie van zonnepanelen in een Maltees huishouden kan tot 4.000 kWh per jaar produceren, waardoor de ecologische voetafdruk van het huishouden en de afhankelijkheid van elektriciteit op basis van fossiele brandstoffen wordt verminderd.


De weg vooruit: Malta's streven naar een groenere toekomst

Malta's inspanningen om klimaatverandering en vervuiling aan te pakken worden gedreven door een duidelijk beleidskader, gecoördineerd door de Climate Action Authority. Door het EU ETS uit te breiden naar de luchtvaart- en maritieme sectoren en zich voor te bereiden op ETS-2, richt Malta zich op de belangrijkste emissiebronnen. De focus van de CAA op transparantie van gegevens en internationale naleving versterkt de klimaatstrategie van het land verder.

Door middel van investeringen in hernieuwbare energie, de ontwikkeling van een Klimaatfonds en de samenwerking met belanghebbenden werkt Malta aan een duurzame toekomst. Ondanks het feit dat Malta een kleine eilandnatie is, maken de proactieve aanpak en de aanpassing aan internationale normen het land tot een opmerkelijk voorbeeld van klimaatengagement.