Is af en toe roken echt slecht voor je?

Onderzoekers waarschuwen voor de gevaren van incidenteel roken, nu uit een studie blijkt dat niet-dagelijkse rokers minder gemotiveerd zijn om te stoppen.

De studie, die werd gepubliceerd in BMC Medicine, analyseerde gegevens van 353.711 volwassenen in Engeland tussen november 2006 en april 2024, en ontdekte dat het aandeel incidentele rokers steeg van 11 procent naar 27,2 procent. Bovendien daalde tussen 2021 en 2024 hetaandeel niet-dagelijkse rokers dat zei zeer gemotiveerd te zijn om binnen drie maanden te stoppenook van 30,8 procentnaar 21 procent.

Maar wat zijn de redenen achter gelegenheidsroken? En vormt het een risico voor onze gezondheid?

Wat zorgt ervoor dat mensen zomaar gaan roken?

"Uit gesprekken met mensen op ons Quit Support Forum en ook met mensen bij wie longkanker is vastgesteld, blijkt dat mensen om allerlei redenen beginnen met roken", legt Paula Chadwick, chief executive van de Roy Castle Lung Cancer Foundation, uit."

Ze beginnen meestal als tieners, dus druk van leeftijdsgenoten is een grote factor, evenals familiegeschiedenis.

Mensen zijn eerder geneigd om te gaan roken als ze familieleden regelmatig zien roken.

Stress en angst kunnen ook een rol spelen.

"Ik geloof dat er tijdens de pandemie een toename was van jongere mensen die begonnen te roken en angst werd genoemd als een van de belangrijkste redenen," voegt Chadwick toe.

Kunnen gelegenheidsrokers verslaafd raken aan nicotine?

"Het is absoluut mogelijk voor gelegenheidsrokers om verslaafd te raken aan nicotine," zegt dokter Johannes Uys, huisarts bij huisartsenpraktijk Broadgate in Londen. "Zelfs als je maar af en toe rookt, kan je lichaam nog steeds hunkeren naar nicotine, en na verloop van tijd kan dat leiden tot frequenter gebruik.

"Het is belangrijk om te erkennen dat verslaving niet alleen voorkomt bij zware rokers, want incidenteel roken kan de weg vrijmaken voor het ontwikkelen van een afhankelijkheid."

Wat zijn de gezondheidsrisico's van incidenteel roken?

"Mensen die sociaal roken hebben de neiging om te geloven dat de gevolgen voor de gezondheid minder groot zijn dan bij zware rokers, maar ze verhogen nog steeds hun risico op veel gezondheidsaandoeningen, waaronder hoge bloeddruk, hartaandoeningen en natuurlijk longkanker," verduidelijkt Chadwick.

Uys legt uit: "Zelfs als je niet zwaar rookt, stel je je lichaam bloot aan schadelijke chemicaliën. Na verloop van tijd kan dit leiden tot longproblemen, een verminderde longfunctie en een verhoogd risico op hartaandoeningen.

"Je voelt de effecten misschien niet meteen, maar ze kunnen je wel besluipen. Bovendien kan gelegenheidsroken je immuunsysteem verzwakken en je vatbaarder maken voor infecties aan de luchtwegen."

Gelegenheidsroken kan ook een schadelijke invloed hebben op je mondgezondheid.

"Roken vermindert de bloedtoevoer naar het tandvlees, wat na verloop van tijd kan leiden tot tandvleesaandoeningen en ontstekingen," legt Dr. Rizwan Mahmood, tandarts bij Ruh Dental, uit. "De chemische stoffen in sigaretten dragen ook bij aan de opbouw van tandplak en maken het moeilijker voor je lichaam om infecties te bestrijden, waardoor je tandvlees kwetsbaarder wordt.

"De giftige stoffen in tabak kunnen je tandvlees beschadigen, je risico op tandvleesaandoeningen verhogen en leiden tot problemen op de lange termijn, zoals tandbederf en mondkanker."

Kun je de risico's compenseren door gezond te zijn op andere gebieden in je leven?

"Hoewel gezond zijn op andere gebieden - zoals goed eten en sporten - kan helpen om sommige risico's te beperken, worden de gevaren van roken er niet volledig door weggenomen", zegt Uys. "Je lichaam heeft nog steeds te maken met de giftige stoffen van sigaretten, en die kunnen blijvende gevolgen hebben."

Welk advies zou je iemand geven die wil stoppen met incidenteel roken?

Als je probeert te stoppen met af en toe roken, doe het dan stap voor stap.

"Begin met het identificeren van wat jouw verlangen om te roken triggert," raadt Uys aan. "Misschien is het op een feestje zijn of een drankje in de hand hebben. Ga die situaties in met de gedachte dat je minder of helemaal niet gaat roken.

"Dit kan helpen om jezelf mentaal voor te bereiden, denk na over hoe je omgaat met die momenten waarop je de drang voelt."

Een ondersteunend netwerk hebben tijdens je stopproces vergroot ook je kans op succes.

"Omring jezelf met ondersteunende vrienden die je doelen begrijpen, want zij kunnen je aanmoedigen om je aan je plan te houden," adviseert Uys.