In een interview met Dr. Ana Rita Herculano, een gastro-enteroloog die werkzaam is bij HPA Health Group, legde zij uit wat de belangrijkste gevolgen van de pandemie waren voor dit specialisme - de tak van de geneeskunde die zich richt op het spijsverteringsstelsel en de aandoeningen daarvan, die kwaadaardige aandoeningen kunnen zijn (bijvoorbeeld maag- of colorectale kanker) of functionele (zoals prikkelbare darm syndroom of functionele dysfesie).

Ziekenhuizen in de problemen

In de afgelopen 22 maanden hebben de ziekenhuizen al hun middelen moeten inzetten voor de reactie op Covid-19 en hebben zij zich dienovereenkomstig moeten reorganiseren. Als gevolg daarvan zijn niet-Covid-19-patiënten in sommige ziekenhuizen achtergebleven en is het aantal screenings drastisch gedaald.

"Het is mogelijk dat in Portugal meer mensen sterven aan maag- en darmkanker als gevolg van het gebrek aan screening en consulten in verband met de pandemie, met name in de eerste golf", aldus Dr. Ana Rita Herculano.

Hoewel sommige raadplegingen op afstand werden uitgevoerd, moesten de diensten voldoen aan de richtsnoeren van de gezondheidsautoriteiten, wat grote uitdagingen met zich meebracht waardoor verschillende screenings werden uitgesteld en geannuleerd, volgens een Portugese studie die vorig jaar werd gepubliceerd.


Particuliere ziekenhuizen waren de sleutel

In deze moeilijke tijden hebben privéziekenhuizen een belangrijke rol gespeeld "door screeningonderzoeken mogelijk te maken toen de Nationale Gezondheidsdienst (SNS) moeite had om te reageren", aldus Dr. Ana Rita Herculano.

Daarom was "de toename van het aantal onderzoeken in privéziekenhuizen van essentieel belang, vooral voor de diagnose van maag- en darmkankers in een vroeger stadium", voegde zij eraan toe.


Dodelijkste kanker

Elk jaar ontdekken 370.000 mensen in de Europese Unie dat zij colorectale kanker hebben. De meeste van deze mensen hebben geen familiegeschiedenis met deze vorm van kanker. Zelfs met deze verontrustende aantallen kan 90 procent van deze patiënten overleven als zij in een vroeg stadium de nodige behandeling ondergaan, wat alleen mogelijk is met tijdige screening, aldus het Global Cancer Observatory. Daarom is screening de sleutel.

Volgens de gezondheidsrichtlijnen moet iedereen na zijn 50ste een colonoscopie ondergaan, zelfs als hij geen symptomen heeft. Hoewel 90 procent van de colorectale kankers na de leeftijd van 50 jaar verschijnt, legt Dr. Ana Rita uit dat steeds meer mensen op jongere leeftijd ziek worden, dus vanaf 45 jaar moeten patiënten hierover beginnen na te denken.


Planning van uw screening

Ondanks de moeilijke tijden die heel Europa sinds begin 2020 doormaakt, hebben gezondheidsautoriteiten campagnes gelanceerd gericht op mensen tussen 50 en 74 jaar, gericht op screening op occult bloed in de ontlasting. "Indien positief, kregen mensen het advies om naar de dokter te gaan voor een colonoscopie. Dit onderzoek is essentieel voor een vroege opsporing van laesies zoals poliepen. Deze letsels, die kwaadaardig kunnen zijn, kunnen veilig worden verwijderd in een vroeg stadium, tijdens een screeningonderzoek", zei zij.

Wat het onderzoek zelf betreft, vertelde Dr. Ana Rita aan The Portugal News dat er niets te vrezen valt: "Screenings zijn tegenwoordig veel verbeterd, zowel in termen van comfort tijdens het onderzoek als in termen van veiligheid." Een colonoscopie is een veilig onderzoek en is momenteel pijnloos omdat de patiënt in een diepe sedatie wordt gebracht," zei ze.


Functionele gastro-intestinale (GI) stoornissen

Deze aandoeningen zijn niet gevaarlijk of kwaadaardig zoals het geval is bij kanker, maar zijn wel de aandoeningen die meer patiënten naar HPA Health Group leiden. Kortom, functionele maag-darmstoornissen en motiliteitsstoornissen zijn de meest voorkomende GI-stoornissen in de algemene bevolking. Zij worden gekenmerkt door de interactie tussen darm en hersenen en worden toegepast op GI-aandoeningen waarbij de normale activiteiten van het lichaam op het gebied van de beweging, de gevoeligheid van de zenuwen van de darm of de manier waarop de hersenen sommige functies aansturen, verstoord is. Er zijn echter geen structurele problemen zoals tumoren.

"Het gaat om aandoeningen waarbij de patiënten klachten hebben zoals een brok in de keel, een aanhoudend branderig gevoel, slikproblemen, pijn of ongemak in de bovenbuik (functionele dyspepsie) of een groep van darmaandoeningen die gekenmerkt worden door abdominaal ongemak of pijn die gepaard gaat met een defecatie of verandering in de darmgewoonte (prikkelbaar darmsyndroom met defecatie). De diagnostische onderzoeken, indien nodig, zoals endoscopie, radiologisch onderzoek en bloedonderzoek kunnen bevestigen dat de patiënt geen organische GI afwijking heeft", vertelde Dr. Ana Rita aan The Portugal News.


Na het oplopen van Covid-19 zijn patiënten kwetsbaarder

Patiënten, die hersteld zijn van Covid-19, kunnen kwetsbaarder zijn voor functionele ziekten dan andere patiënten. Bij de HPA Health Group zijn er meer patiënten geweest met functionele maag- en darmklachten.

"Inderdaad vind ik nu meer gevallen van maag-darmstoornissen, vooral bij patiënten die eerder besmet waren met Covid-19. De klachten zijn meestal functionele dyspepsie en veranderingen in de darmtransitgewoonten (voornamelijk prikkelbaar darmsyndroom - diarree)", zei ze.

Een andere studie, die werd gepubliceerd in oktober 2021, onthulde dat prikkelbare darm syndroom en dyspepsie (slechte spijsvertering) kunnen optreden na infectie met Covid-19.

"In deze studie ontwikkelden 280 patiënten die herstelden van Covid-19 symptomen van functionele gastro-intestinale stoornissen en psychische stoornissen. Risicofactoren voor de prevalentie van deze gastro-intestinale klachten na zes maanden infectie met Covid-19 omvatten daarom symptomen zoals verlies van reuk en smaak, vroeg begin van deze aandoeningen op één en drie maanden na infectie, evenals comorbiditeiten en psychische stoornissen", concludeerde Dr. Ana Rita Herculano.