Aan de vooravond van Jom Kippoer, wanneer alle Joden zich moeten voorbereiden op het oordeel voor "de troon van God" en wanneer berouw over hun zonden wordt gevraagd, moeten we niet vergeten dat 29 september de 81e verjaardag was van een van de ergste bloedbaden in de geschiedenis van Oekraïne. Op deze dag werden 34.000 Joodse mannen, vrouwen en kinderen in het ravijn van Babi Yar (ravijn van oude vrouwen) gedreven en vermoord door een regen van kogels afgevuurd door doodseskaders van de Einsatzgruppen en door nazi-geleide SS-divisies van Oekraïense collaborateurs die ook de bewakers waren van het aangrenzende concentratiekamp Syretz.
Op deze beruchte plek zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog naar schatting zo'n 60.000 Sovjet-krijgsgevangenen geëxecuteerd plus ongeveer 30.000 Russisch sprekende Oost-Oekraïners voordat de Duitsers uit dit gemartelde land werden verdreven. Onder deze aantallen bevonden zich ook een niet nader gespecificeerd aantal Joden die in 1940 naar het oosten waren gevlucht, evenals Roma, Tataren en andere minderheden, die volgens het verhaal van de Oekraïense tragedie allemaal hebben geleden onder vreselijke vervolging.
Een tragedie die zich nu herhaalt met zes maanden zinloze, obscene oorlog die het vreedzame leven van talloze burgers heeft verwoest en geen ander duidelijk doel heeft dan meedogenloze autocraten en hun aanhangers een vreemd krediet te bezorgen.
Mogen de slachtoffers vredig rusten in onze herinnering.
per e-mail, Roberto Cavaleiro, Tomar