"Het idee dat er in bepaalde bekkens, zoals het bekken van de Rio Grande do Sul, sprake is van 'overtollig water' is absoluut onjuist. In deze eeuw hebben we al meteorologische droogteverschijnselen gehad in 2004/06, 2011/12, 2015, 2017/18, 2019 en 2022, verschijnselen waarvan de herhaling lijkt toe te nemen met de klimaatverandering".

MovRioDouro beantwoordde vragen van Lusa in het kader van de regionale bijeenkomsten van de werkgroep 'Água que Une', die door de regering is opgericht om een nieuwe nationale strategie voor waterbeheer te ontwikkelen.

"In 2022 was er in de Douro en Lima praktisch sprake van extreme droogte", herinnerde de beweging eraan, waarbij ze er ook op wees dat "de situaties steeds vaker zullen voorkomen, zoals wordt aangegeven door de klimaatscenario's voor het stroomgebied van de Douro (er wordt een gemiddelde afname van 25% geschat in de instroom van oppervlaktewater in de komende 50 jaar)".

Volgens MovRioDouro"zijn de landbouwactiviteiten in deze jaren ernstig geschaad", iets wat tot uiting komt in de "toevlucht tot anarchistische grondwateronttrekking".

De beweging herinnert eraan dat "in Trás-os-Montes veel mensen in jaren van droogte bevoorraad moeten worden met tankwagens" "en normaal gesproken ook in de zomerperiode".

In het besluit van de regering voorzien de plannen die moeten worden bestudeerd in het kader van de herziening van het huidige planningskader, "als laatste redmiddel, de overbrenging van water tussen stroomgebieden", bekend als transvases.

"Wateroverhevelingen tussen stroomgebieden vormen een middel voor de verspreiding van exotische soorten, waardoor de kwetsbaarheid van inheemse soorten nog verder toeneemt. Bovendien zijn watertransfers de belangrijkste bron van sociale en politieke conflicten in het waterbeheer", aldus de beweging.

MovRioDouro vindt dat "de landbouw moet worden aangepast aan het gebied en niet afhankelijk mag zijn van massale wateroverheveling vanuit andere regio's, met zeer hoge financiële en milieukosten".

"Nieuwe teelten die veel water vragen (rode vruchten, avocado...) en de transformatie van olijf- en amandelboomgaarden van regenlandbouw naar intensieve productie hebben de waterbehoeften exponentieel doen toenemen", merken ze op.

MovRioDouro is dan ook van mening dat "superintensieve landbouw deze situatie heeft verergerd", aangezien "deze 74% van het waterverbruik vertegenwoordigt en dit verbruik, paradoxaal genoeg, groter is waar water schaarser is".

"De voortdurende toename van de watertoevoer is onhoudbaar, niet alleen kwantitatief maar ook kwalitatief, aangezien de belasting door meststoffen en pesticiden uit de intensieve landbouw leidt tot degradatie van ecosystemen en gevolgen heeft voor de volksgezondheid. De toename van cyanobacteriën in reservoirs weerspiegelt dit probleem", wijzen ze erop.

De beweging wijst er ook op dat "de irrigatieperimeters openbaar zijn, maar dat degenen die het water gebruiken niet betalen voor de geïnstalleerde infrastructuur, maar alleen voor het behoud ervan en een gebruiksvergoeding" en, "daarom is er druk om veel ontziltingsinstallaties te bouwen en overhevelingen uit te voeren, beide met zeer hoge kosten".

"Wie gaat deze werken betalen? Worden de kosten doorberekend in de waterprijs of worden ze gedragen door alle belastingbetalers? Lage prijzen zoals in veel geïrrigeerde gebieden, waar de gemiddelde verliezen rond de 40% liggen, moedigen een ongeordend gebruik van water en inefficiëntie in het gebruik ervan aan", waarschuwt de beweging.

MovRioDouro geeft het voorbeeld van Alqueva, in Alentejo, "waar traditionele boeren bijna zijn verdwenen en zijn vervangen door internationale risicokapitaalbedrijven, die profiteren van de lage waterprijzen".