Film "Armageddon" z 1998 roku przedstawiał dramatyczny wyścig o to, by asteroida nie zniszczyła Ziemi. Jednak ochrona naszej planety przed takimi zagrożeniami nie opiera się na eksplozjach czy heroicznych wyczynach, ale na nauce i innowacjach technologicznych. W tym miejscu pojawia się misja Hera Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA). W ramach międzynarodowych wysiłków na rzecz obrony planetarnej, Hera ma wystartować na pokładzie rakiety Falcon 9 firmy SpaceX z Przylądka Canaveral. Portugalia, ze swoją najnowocześniejszą wiedzą technologiczną, odgrywa kluczową rolę w tej pionierskiej misji, której celem jest zbadanie układu podwójnego planetoid Didymos i Dimorphos oraz zebranie kluczowych danych, które pewnego dnia mogą chronić Ziemię.
Udział Portugalii w misji Hera obejmuje kilka czołowych firm technologicznych, które opracowały innowacyjne rozwiązania niezbędne do powodzenia misji. Misja opiera się na misji NASA DART, która z powodzeniem zmieniła orbitę Dimorphosa w 2022 roku, zderzając statek kosmiczny z asteroidą. Hera będzie kontynuować śledztwo, dokładnie analizując krater uderzeniowy pozostawiony przez DART i badając zmiany na orbicie mniejszej planetoidy wokół jej większego towarzysza, Didymosa. Obserwacje te dostarczą bezcennych danych do określenia, jak skuteczne mogą być techniki uderzeń kinetycznych w obronie planetarnej.
Ta historyczna misja stanowi pierwszą próbę zmiany trajektorii lotu asteroidy przez ludzkość, co jest ważnym krokiem w strategii obrony planetarnej. Chociaż początkowy test DART zakończył się sukcesem, naukowcy potrzebują więcej informacji, aby upewnić się, że podobne strategie będą mogły być stosowane do odbijania asteroid o różnych rozmiarach i strukturach w przyszłości. Hera będzie wyposażona w kamery o wysokiej rozdzielczości, wysokościomierze laserowe i spektrometry podczerwieni do mapowania powierzchni i wewnętrznej struktury Dimorphosa. Ta dogłębna analiza pozwoli naukowcom ocenić rzeczywistą skuteczność metody uderzenia kinetycznego jako realnego mechanizmu obronnego.
Zaangażowanie Portugalii w misję było możliwe dzięki jej wkładowi w szczyt ministerialny ESA Space19+ i zostało dodatkowo wzmocnione na szczycie w 2022 roku. Portugalskie firmy dostarczyły przełomową technologię na potrzeby misji, prezentując możliwości kraju w zakresie innowacji kosmicznych. Wśród tych firm jest TEKEVER, który opracował zaawansowany system komunikacji między satelitami, który umożliwi CubeSatom Hera komunikację i koordynację podczas zbierania kluczowych danych z układu planetoid. Ta innowacja ma kluczowe znaczenie dla powodzenia misji, ponieważ CubeSaty będą miały za zadanie szczegółowo zmapować powierzchnię planetoidy i przeanalizować jej wewnętrzną strukturę.
Kolejnym kluczowym wkładem jest firma GMV, która opracowała autonomiczny system naprowadzania, nawigacji i kontroli (GNC) dla statku kosmicznego Hera. System ten pozwala sondzie zbliżyć się do Dimorphosa z niezwykłą precyzją, nawet w trudnych warunkach niemal zerowej grawitacji. System został zaprojektowany do wykonywania skomplikowanych manewrów z dokładnością do milimetra, podejmując autonomiczne decyzje na podstawie obrazów zarejestrowanych przez kamery pokładowe statku kosmicznego. Ten poziom autonomii jest niezbędny, biorąc pod uwagę ogromną odległość między statkiem kosmicznym a Ziemią, co wymaga od Hery wykonywania niektórych operacji bez udziału człowieka w czasie rzeczywistym.
Ponadto FHP, portugalska firma specjalizująca się w ochronie termicznej, zaprojektowała wielowarstwową izolację (MLI), która ochroni Herę przed ekstremalnymi temperaturami panującymi w kosmosie. Ta osłona termiczna zapewnia, że statek kosmiczny może skutecznie działać przez cały czas trwania misji, chroniąc jego wrażliwe instrumenty i systemy przed trudnymi warunkami panującymi w kosmosie. Sukces tej ochrony ma kluczowe znaczenie dla długoterminowej wydajności Hery, która pokonuje miliony kilometrów od Ziemi, aby dotrzeć do systemu asteroid.
Innowacje technologiczne opracowane przez te portugalskie firmy nie tylko odgrywają kluczową rolę w powodzeniu misji Hera, ale także pokazują rosnące doświadczenie tego kraju w sektorze kosmicznym. Zaawansowane systemy łączności, technologie autonomicznej nawigacji i rozwiązania w zakresie ochrony termicznej opracowane dla Hery posłużą jako podstawa dla przyszłych misji obrony planetarnej. Innowacje te mogą również zainspirować dalsze postępy w eksploracji kosmosu, pomagając ludzkości lepiej zrozumieć i chronić się przed potencjalnymi zagrożeniami kosmicznymi.
Misja Hery stanowi nowy rozdział w obronie planetarnej, przekształcając to, co kiedyś wydawało się science fiction, w praktyczną strategię ochrony Ziemi. W ramach szerszej współpracy międzynarodowej wkład Portugalii podkreśla jej zdolność do innowacji i zaangażowanie w zapewnienie bezpieczeństwa naszej planety. Jeśli się powiedzie, odkrycia Hery nie tylko poszerzą naszą wiedzę na temat planetoid, ale także utorują drogę do skuteczniejszych reakcji na potencjalne zagrożenia kosmiczne w przyszłości.
Oczekuje się, że sonda przeleci obok Marsa na początku 2025 roku i dotrze do układu planetoid w grudniu 2026 roku, ponad 177 milionów kilometrów od Ziemi. Fantastyka naukowa wciąż inspiruje, ale to właśnie misje takie jak Hera – oparte na najnowocześniejszej technologii i współpracy międzynarodowej – oferują realne rozwiązania chroniące naszą planetę przed zagrożeniami kosmosu.
Paulo Lopes is a multi-talent Portuguese citizen who made his Master of Economics in Switzerland and studied law at Lusófona in Lisbon - CEO of Casaiberia in Lisbon and Algarve.