De lonen zullen dit jaar in Portugal stijgen, maar niet genoeg om de inflatie te compenseren. Uit de cijfers van de Bank van Portugal blijkt dat het besteedbaar inkomen van Portugese werknemers in 2022 reëel met ten minste 1% zal dalen. Deze daling staat in contrast met de reële stijging van de afgelopen jaren, zo blijkt uit de analyse van de centrale bank.

"De reële lonen per werknemer in de particuliere sector zullen in 2022 met ongeveer 1% dalen, wat de sterke stijging van de inflatie weerspiegelt", zo staat te lezen in het economisch bulletin van juni dat deze woensdag door de Bank van Portugal is gepubliceerd.

Tijdens de persconferentie ter presentatie van het bulletin maakte de gouverneur van de Bank van Portugal, Mário Centeno, er echter een punt van te zeggen dat dit een uitzonderlijk jaar is. In de eerste plaats omdat het "reëel besteedbaar inkomen in de afgelopen vijf jaar een groei heeft gekend die zijn weerga in de afgelopen 20 jaar niet kent".

Volgens Centeno is het gemiddelde loon in de afgelopen zes jaar met 22% gestegen, "een zeer significant getal gezien het zeer lage inflatiecijfer" dat tussen 2016 en 2021 cumulatief 4% bedroeg. "Er is hier sprake van een zeer aanzienlijke reële winst", eindigde de voormalige minister van Financiën.

"In 2023-24 wordt uitgegaan van een reële loonstijging van gemiddeld 2%, die ruwweg gelijke tred houdt met die van de productiviteit", aldus het bulletin. Dit betekent dat de reële loonstijgingen volgens de huidige prognoses van de centrale bank al volgend jaar zullen terugkeren.

Centeno voegde daar tijdens de persconferentie aan toe dat het nominale gemiddelde loon, zonder correctie voor inflatie, vorige maand met 3,5% is gestegen. Hij verklaarde opnieuw dat er in de nabije toekomst "reële winsten" zullen zijn wanneer de inflatie afneemt tot 2,7% in 2023 en 2% in 2024.

"Terwijl de gemiddelde HICP-groei over de projectiehorizon ongeveer 3,5% bedraagt, groeien de nominale lonen per werknemer in de particuliere sector in dezelfde periode 1,5% meer dan de productiviteit," merkt de Bank van Portugal op. Deze prognose omvat de reeds aangekondigde verhogingen van het minimumloon voor de komende twee jaar.

Op basis van de resultaten van de laatste editie van de snelle en buitengewone bedrijvenenquête (IREE) - met antwoorden van ongeveer 7 000 bedrijven, wat overeenkomt met een respons van 74% - heeft de Bank van Portugal vastgesteld dat 82% van de bedrijven verwacht dat de lonen per werknemer in 2022 zullen stijgen, terwijl 18% een stabilisering verwacht (vergeleken met respectievelijk 76% en 23% in 2021).

"De huidige context van hoge inflatie kan van invloed zijn op de ontwikkeling van de lonen en bijdragen tot hogere stijgingen," geeft de centrale bank toe, waarbij zij opmerkt dat "dit effect kan worden versterkt door de economische omgeving, met name door de situatie op de arbeidsmarkt."

Hoewel de meeste bedrijven een stijging van de lonen verwachten, verwacht slechts 36% van de bedrijven een hogere groei in 2022 dan in 2021. De enquêteresultaten wijzen op een gemiddelde groei van de lonen per werknemer van 5% in 2022, na een stijging van 4,2% in 2021.

Zoals eerder geconcludeerd, "wijzen deze ontwikkelingen op een reëel loonverlies in 2022, wat in contrast staat met de stijgingen van de afgelopen vijf jaar," erkennen de economen van de centrale bank.

Er zijn geen grote verschillen tussen de sectoren, behalve in de accommodatie- en cateringsector, waar het sterke herstel van het toerisme en het daaruit voortvloeiende tekort aan arbeidskrachten dit jaar tot een loonstijging van 7,1% zal leiden, 1,9% meer dan in hetzelfde statuut van 2021.

Uit de enquête blijkt ook dat "de groei van de lonen per werknemer naar verwachting sterker zal zijn in bedrijven die dit jaar een prijsstijging verwachten. Dit zou moeten gebeuren omdat deze bedrijven beter in staat zijn om de kostenstijging via de verkoopprijs door te berekenen aan de eindverbruiker.