Er is in de media veel gepraat over deze renteverhoging met 50 basispunten, maar slechts weinigen hebben dit mechanisme duidelijk uitgelegd en wat het precies betekent. De waarheid is dat de Raad van Bestuur van de ECB 3 belangrijke rentetarieven vaststelt, die bij deze laatste verhoging allemaal werden gewijzigd. Laten we ze allemaal in detail bekijken:

Rente op basisherfinancieringstransacties

De rente op de basisherfinancieringstransacties (MRO), misschien wel de voornaamste van de drie belangrijkste rentetarieven voor de ECB, is de grootste aanjager van liquiditeit in het Europese banksysteem. Eenvoudig gezegd is dit het tarief waartegen banken voor een periode van een week geld kunnen lenen van de ECB. In wezen kunnen banken, wanneer zij liquiditeit nodig hebben, een beroep doen op deze faciliteit en lenen van het Eurosysteem door onderpand te verstrekken.

Sinds vorige week is dit tarief vastgesteld op 0,50% na een lange periode van 0,00%.



Rente op de depositofaciliteit

In tegenstelling tot het vorige voorbeeld is de rente op de depositofaciliteit de rente die banken ontvangen voor het plaatsen van girale deposito's bij de ECB. Sinds het uitbreken van de wereldwijde financiële crisis, die een bedreiging vormde voor de stabiliteit van de wereldeconomie, heeft de ECB (en andere centrale banken) ervoor gezorgd dat dit tarief zo laag mogelijk blijft. Het idee hierachter is dat banken niet worden gestimuleerd om hun overtollige reserves te deponeren, maar om deze liquiditeit rechtstreeks uit te lenen aan de economie om consumptie en investeringen te stimuleren.

Het bovenstaande laat dit duidelijk in de praktijk zien. Niet alleen heeft de ECB dit tarief verlaagd tot 0%, maar in 2014 hebben zij ook "geëxperimenteerd" met negatieve tarieven (tot -0,50% in 2019), een duidelijke boodschap aan commerciële banken dat hun liquiditeit niet bij de centrale bank moet worden geparkeerd, maar moet worden doorgegeven aan gezinnen en bedrijven.Dit tarief is nu 0,00%.

Rente op de marginale beleningsfaciliteit

De laatste van de drie door de ECB vastgestelde basisrentetarieven is de rente op de marginale beleningsfaciliteit. Dit leeninstrument is in grote lijnen vergelijkbaar met de rente op de basisherfinancieringstransacties, maar in plaats van dat banken bij de ECB lenen voor een periode van een week, wordt deze faciliteit gebruikt voor overnight leningen. De banken moeten voor deze leenfaciliteit nog steeds onderpand stellen en zullen een hoger tarief moeten betalen dan voor de basisherfinancieringstransacties. Ook dit tarief is met 50 basispunten verhoogd, tot 0,70%.


Wat betekent dit?

Inflatie is in 2022 een dominant onderwerp geweest en het monetaire beleid van de centrale banken heeft om die reden in de schijnwerpers gestaan.

Na jaren van nul- of bijna-nul-rentetarieven om de economie te stimuleren door investeringen en consumptie aan te moedigen, werden de centrale banken nu gedwongen om de rem op deze dynamiek te zetten in een poging om de inflatie te beteugelen door de economieën te dwingen te vertragen.

Wanneer de rente naar boven verschuift, wordt krediet duurder, koelen bedrijven af, kunnen de activaprijzen volatieler worden en daalt de geldhoeveelheid. Dit alles leidt tot de uiteindelijke verwachting dat de inflatie tot een aanvaardbaar niveau wordt teruggebracht en dat de prijsstabiliteit wordt gewaarborgd, wat uiteindelijk het hoofddoel van de centrale banken is.