Deze laatste grimmige waarschuwingen komen van Pavlo Kyrylenko, de gouverneur van de Donetsk-regio in Oost-Oekraïne. Na de internationaal bekritiseerde referenda van Rusland verwacht de wereld nu ten volle dat Rusland zal aankondigen het pas veroverde Oekraïense grondgebied te zullen annexeren. Vanwege deze nieuwe ontwikkelingen zijn er al oproepen gedaan aan het Russische volk om in opstand te komen tegen het regime van Poetin. Wijdverbreide onrust, protesten en de aanblik van duizenden dienstplichtigen die het land ontvluchten, tonen aan dat er miljoenen Russen zijn die nu genoeg hebben van dit conflict.

Maar Oekraïne moet zich voorbereiden op het ondenkbare. Kyrylenko waarschuwde dat als Rusland zijn toevlucht neemt tot de "nucleaire optie", dit hen (Rusland) in "een afgrond" zou storten. Hij waarschuwde honderdduizenden Russische dienstplichtigen, die momenteel worden gemobiliseerd om aan het front te vechten; dat als zij naar Oekraïne gaan "zij zullen sterven, gewond raken of gevangen worden genomen". Hij adviseerde de dienstplichtigen (van wie velen bekend staan als onwillige deelnemers aan Poetins oorlog) in Rusland te blijven en "in opstand te komen tegen het Poetin-regime" in plaats van aan het front gedood of verminkt te worden.

Gouverneur Kyrylenko sprak met Sky News toen vijf dagen van schijnreferenda ten einde liepen in door Rusland bezette delen van zijn regio en in de regio's Zaporizhzhia, Luhansk en Kherson in het zuidoosten van Oekraïne. Uit de (niet internationaal erkende) resultaten bleek een overweldigende meerderheid voor "JA" tegen de annexatie van deze gebieden door Rusland. De heer Kyrylenko zei dat deze stap de vastberadenheid van Oekraïne niet zou verminderen en "niets zou veranderen" aan het voornemen van Oekraïne om al het door de troepen van Poetin veroverde grondgebied terug te winnen.

De heer Kyrylenko werd gevraagd of hij persoonlijk gelooft dat de annexatie van in beslag genomen Oekraïens grondgebied de dreiging van een tactische nucleaire aanval door de troepen van Poetin kan vergroten. Hij zei dat de mogelijkheid moet worden overwogen en dat de wereld voorbereid moet zijn op "elke eventualiteit". Hij zei ook dat het Kremlin moet begrijpen dat een dergelijke stap Rusland in "een afgrond" zou storten. De gouverneur wees er ook op dat er een reële mogelijkheid bestaat voor de inzet van chemische of andere illegale massavernietigingswapens en dat Oekraïne dergelijke dreigingen al lang "zeer ernstig" neemt. Oekraïense inspanningen om mensen te evacueren uit de meest "ernstig bedreigde gebieden" zijn al lang aan de gang.

Waarnemers weten al dat de Oekraïense strijdkrachten hun verdediging in de Donetsk-regio hebben versterkt om verdere Russische opmars te helpen voorkomen. De Oekraïners voeren actief tegenaanvallen uit om meer door Rusland gecontroleerd gebied te heroveren. De Oekraïners maken actief gebruik van het momentum dat zij in de afgelopen maand of zo hebben verworven door tegenaanvallen en hebben zo in de hele regio Kharkiv veroverd gebied heroverd. Deze laatste strategische overwinningen van de Oekraïense strijdkrachten hebben Rusland naar verluidt verontrust en de annexatieplannen zijn sindsdien versneld.

Toen de regionale gouverneur werd gevraagd of hij een boodschap had voor Vladimir Poetin, was zijn antwoord voorspelbaar droog en direct. De heer Kyrylenko merkte op dat hij niet geloofde dat het zin had boodschappen te sturen naar een "ziek persoon" als Vladimir Poetin. In plaats daarvan richtte de heer Kyrylenko zijn boodschap liever tot het gewone Russische volk door zijn ijzingwekkende boodschap te herhalen waarin hij zei dat Russische dienstplichtigen voor de meest grimmige keuze staan: Of ze volgen Poetins bevelen op en begeven zich naar Oekraïens grondgebied met de zeer reële mogelijkheid dat ze niet levend of met ontbrekende lichaamsdelen naar Rusland terugkeren of als krijgsgevangenen worden opgesloten. De andere optie is dat de Russische dienstplichtigen zijn advies opvolgen en in opstand komen tegen het regime van Poetin om dit bloedige conflict voor eens en altijd te beëindigen.

Van wat ik heb geleerd over Rusland en zijn potentieel gebruik van kernwapens, hoop en geloof ik dat een dergelijk grimmig scenario onwaarschijnlijk blijft. Natuurlijk is dit slechts een gefundeerde gok, omdat niemand van ons veel inzicht heeft in wat er in Poetins hoofd omgaat. Hij moet echter hebben nagedacht over de grote kans dat het gebruik van een kernwapen het einde van zijn bewind zou kunnen betekenen. Niet vanwege het enorme risico dat Poetins roekeloze dreigementen een wereldwijd nucleair conflict zouden uitlokken, maar omdat een nucleaire aanval op Oekraïne de ineenstorting van het Russische regime zelf zou kunnen uitlokken.

De Russische nucleaire doctrine staat het gebruik van kernwapens alleen toe als de Russische staat en zijn territoriale integriteit onder "existentiële bedreiging" staan. De grote paradox is dat de grootste bedreiging voor de integriteit van Rusland van Poetin zelf uitgaat. Het cumulatieve effect van zijn blunders in Oekraïne stelt de stabiliteit van zijn eigen regime en van de Russische Federatie zelf op de proef. Hij is erin geslaagd van Rusland een pariastaat te maken. Zijn acties hebben de hele Russische staat en zijn hiërarchie onder zware economische sancties geplaatst. De "grote machostrijders" van Rusland blokkeren de wegen naar Finland en Georgië omdat zij het land ontvluchten uit angst voor een lange, strenge winter van slachting en bloedvergieten aan het front. Zelfs Poetins eigen militaire commandanten vragen toestemming om zich terug te trekken. Dit alles wordt in Rusland als een grote vernedering ervaren.

Bovendien hebben sommige van Vladimir Poetins meest uitgesproken oorlogsstokers hun retoriek afgezwakt nu een toenemend aantal rampen het trotse imago van Rusland onuitwisbaar heeft aangetast. Van een belangrijke militaire wereldmacht is Rusland in een paar maanden tijd veranderd in een in het nauw gedreven zwakkeling.

De reactionair in mij vreest een escalatie van dit conflict en verafschuwt nu al het misselijkmakende bloedvergieten en moorden. Zolang de Oekraïners Rusland op de hielen zitten, is het moeilijk voor te stellen hoe zij zullen willen afzwakken, ondanks alle bijkomende schade die hun land door al deze waanzin heeft geleden. Maar ergens, diep van binnen, zit er ook een visionaire stem in mijn hoofd. Die blijft me eraan herinneren dat de enige positieve uitkomst geen bloedvergieten is en zeker geen kernwapens. Ik hoop alleen dat er in de hoofden van de strijdende partijen ook zo'n visionair stemmetje zit en, nog belangrijker, dat ze er acht op slaan voordat deze oorlog nog lelijker wordt.


Author

Douglas Hughes is a UK-based writer producing general interest articles ranging from travel pieces to classic motoring. 

Douglas Hughes