Deze verklaring werd vrijdag gepubliceerd in het jaarverslag van de Europese Copernicus klimaatveranderingsdienst, het belangrijkste klimaatwetenschappelijke centrum van de EU. Elders in hetzelfde document gaf de dienst echter toe dat de gemiddelde temperatuur wereldwijd in 2024 inderdaad meer dan 1,5 graden Celsius hoger zal zijn dan het pre-industriële niveau (+1,5C).

En hier is de secretaris-generaal van de Verenigde Naties, António Guterres, die op dezelfde dag hetzelfde verhaal vertelt: "Afzonderlijke jaren die de grens van 1,5 graad overschrijden, betekenen niet dat het langetermijndoel is voorbijgeschoten."

Je vindt soortgelijke mantra's op de websites van NASA en NOAA in de VS, het Hadley Centre in het VK, het Potsdam Centre for Climate Impact Studies in Duitsland en het Japan Meteorological Agency. Geen van hen liegt echt, maar ze proberen zeker te misleiden.

Het probleem is dat onze wetenschappers en politici ons al tien jaar vertellen dat we die 'aspirationele' doelstelling van +1,5C nooit mogen overschrijden, omdat er anders heel slechte dingen zouden gebeuren (en dat zal ook gebeuren). Niemand heeft geluisterd, we zijn dat doel nu voorbij en de hel breekt los. Los Angeles is het voorbeeld van deze week.

Dus nu moeten ze ons geruststellen dat het nog steeds de moeite waard is om te proberen de opwarming laag te houden (en dat is ook zo). Dit vereist dat het belang van het passeren van +1,5C wordt gebagatelliseerd, en daarom hebben we net een gecoördineerde inspanning gehad van politici en wetenschappers die ons vertellen dat we daar echt niet naartoe zijn gegaan. Hoe zijn de dingen zo in de war geraakt?

Het 'aspirationele' doel van +1,5C werd door de klimaatconferentie van 2015 deels aangenomen omdat het harde doel van 'nooit meer dan +2,0C of de hemel zal vallen' als te ver weg werd gezien om mensen goed te motiveren. De andere reden was dat een groep wetenschappers rond het Potsdam Instituut had gewerkt aan 'terugkoppelingen'.

Ze wisten dat het verwarmen van de planeet met onze emissies grote effecten zou hebben op andere delen van het klimaatsysteem en ze gingen uitzoeken wat die effecten waren en wanneer ze zouden optreden.

De terugkoppelingen zijn de echte boosdoeners. Onze emissies verwarmen de planeet en vervolgens zorgen bosbranden, overstromingen en modderstromen, orkanen en cyclonen, zeespiegelstijgingen en nog een half dozijn andere terugkoppelingen voor chaos.

Veel van de terugkoppelingen veroorzaken ook meer opwarming, zoals het smelten van sneeuw en ijs waardoor donkere rotsen en open water bloot komen te liggen, die vervolgens zonlicht absorberen en de planeet verder opwarmen.

Sommige van deze terugkoppelingen zijn al actief en bijna allemaal zullen ze actief worden tussen +1,5C en +3,0C. Omdat we ze niet rechtstreeks hebben veroorzaakt, kunnen we ze niet uitschakelen. Alleen planetaire afkoeling kan dat, en hoe waarschijnlijk is dat?

De wetenschappers wisten ook dat er vrijwel zeker andere terugkoppelingen op de loer lagen, dus onder +1,5C blijven deed er echt toe. Maar het is nu weg en de bittere waarheid is dat we het waarschijnlijk niet meer terug zullen zien in deze eeuw (als het al ooit gebeurt).

We stuitten op de eerste grote 'onbekende' terugkoppeling in juni 2023, toen de gemiddelde temperatuur wereldwijd in één maand met meer dan twee tienden van een graad steeg. De temperatuur is nooit meer gedaald en het kostte wetenschappers zelfs meer dan een jaar om erachter te komen (voorlopig) wat de oorzaak is: minder laaghangende zeewolk, die daardoor minder inkomend zonlicht reflecteert.

De gemiddelde wereldwijde temperatuur voor 2024 is +1,55C, en de afgelopen drie maanden +1,6C, dus waarom vertellen de Groten en de Goeden ons dat we nog niet 'echt' voorbij +1,5C zijn? Wat is al die onzin over een paar decennia wachten om het zeker te weten?

Het vereisen van een twintigjarige reeks gegevens bij het berekenen van de gemiddelde mondiale temperatuur was zinvol toen temperaturen op en neer schommelden op de vertrouwde oude manier. Het heeft geen zin om die methode te gebruiken om het hoofdcijfer voor de gemiddelde temperatuur op aarde te berekenen, met gegevens van zo lang geleden als 2005, als de temperatuur elk jaar alleen maar omhoog is gegaan.

Waarom doen ze het dan? Deels omdat ze het altijd zo hebben gedaan, maar er is ook een geloof onder zowel wetenschappers als politici dat het publiek niet vertrouwd kan worden met de brutale waarheid. Ze zouden de straat op kunnen gaan om enorme onmiddellijke emissiereducties te eisen - of, wat waarschijnlijker is, ze zouden zich terugtrekken in paranoïde fantasieën en ontkennen dat klimaatverandering bestaat.

Het is zinloos. Wetenschappers kunnen de oude methode onder elkaar gebruiken als ze dat willen, maar probeer het niet aan het publiek op te dringen. Dat ondermijnt alleen maar het vertrouwen. Geef ze eerlijke informatie in termen die ze kunnen begrijpen en laat de spaanders vallen waar ze vallen.

Author

Gwynne Dyer is an independent journalist whose articles are published in 45 countries.

Gwynne Dyer