De arme Allegro was het belangrijkste kind van de auto-industrie voor collectief afkraken, maar de Marina kwam op een goede tweede plaats. Ons vaste lezerspubliek herinnert zich misschien hoe ik in alle ernst probeerde de eerbiedwaardige Austin Allegro in een warm, stralend licht af te schilderen. Ik voel nog steeds een bijzondere marshmallowy genegenheid voor die kleine Austins van weleer omdat ik ooit de trotse eigenaar was van een prachtige Russet Brown (1979) Allegro 1300-SUPER.

Slachtoffer van vendetta

Ik heb altijd gedacht dat de Allegro het slachtoffer was van een vendetta. Het model werd vaak bekritiseerd door mensen die nooit achter dat beroemde quartaire stuur hadden gezeten. En dat is nogal triest, want de Allegro was echt niet zo slecht. Maar niets in de autowereld is zo gewoon als een Morris Marina. Dit was een auto die vanaf het begin was ontworpen om niets anders dan het toppunt van gewoon te zijn. Toch werd de Marina een opmerkelijk succesverhaal in één nogal ongelukkig opzicht. Het werd een wereldtopper voor het aantrekken van negativiteit.



Het BL (British Leyland) afkraken vond waarschijnlijk zijn oorsprong (als een vreselijke wrat) in het uitstekende marketingsucces van Ford. Ik denk dat we wel kunnen zeggen dat Ford auto's uit de jaren 1970 British Leyland de loef afstaken, vooral wat betreft populariteit. De briljante Cortina raasde door de verkooplijsten. Ford's meesterzet was het verbergen van relatief eenvoudige auto's onder een reeks van stijlvolle carrosserieën.

Toen bedacht Ford een heel klassesysteem. Een soort kofferbak hiërarchie. Ford bood een gelabelde reeks motor- en uitrustingsopties aan om een breed spectrum van kopers aan te spreken. En het werkte! Familie auto snobisme was geboren. Sociale status leefde of stierf door welke badge er op de achterklep van onze Ford zat. De achterkant van onze buren bekijken werd volkomen normaal.



Vreemd genoeg was de aanpak van BL het absolute tegendeel. De belangrijkste modellen, zoals de Austin en Morris 1100 & 1300's waren eigenlijk heel geavanceerd, maar ze droegen onsexy outfits. BL realiseerde zich al snel dat het problemen had die moesten worden aangepakt.

Een Ford beater

Om dat te realiseren, ging BL op pad om enkele topmanagers van Ford te strikken en een Ford-beater te creëren. De eerste vruchten kwamen in de vorm van een... gloednieuwe auto die zowel eenvoudig als robuust was, net als de Cortina. Hij had ook een stijlvolle mantel en een hele reeks verschillende carrosseriestijlen en afwerkingsniveaus om belangrijke kopers van wagenparken te lokken. Enter - de Morris Marina!

Ondanks alle slechte berichten had de Marina veel dingen goed gedaan. Ten eerste was het geen mopshond! Hij leek zelfs een beetje op een Cortina. Het modellengamma bestond uit sedans, coupés en stationwagens. Er waren zowel eevoudige modellen als sportievere modellen. De gelijkenissen met de Cortina komen niet als een verrassing, want de Morris Marina werd ontworpen door de ontwerper van de Cortina, Roy Hayes. De Marina werd gelanceerd in 1971 en de ontwikkeling ervan werd bespoedigd door gebruik te maken van techniek die in de Morris Minor had gezeten.

Er werden meer dan 800.000 Marina's verkocht in het Verenigd Koninkrijk gedurende een tien jaarproductieperiode. Ter vergelijking: er werden 2,8 miljoen Cortina's verkocht in een periode van twintig jaar. Ford had echter tijd, geld en moeite besteed aan het ontwerpen en bewerken van vier generaties Cortina. De Marina kreeg een paar aanpassingen en een grotere make-over in 1981 toen hij werd omgedoopt tot de Ital. De verkoop van de Ital was verrassend goed, mogelijk geholpen door de suggestie dat 'ITAL' Italiaans design betekende, wat eigenlijk nooit het geval was.



Slordige reputatie

Het is verleidelijk om te denken dat de slonzige reputatie van de Marina voortkwam uit die lange traditie van BL afkraken. Echter, in 1971 was aan al die negativiteit niet gedacht. Britse automobilisten bleven trouw aan BMC/BL en kochten veel 1100 & 1300s. Issigonis' meesterwerk, de Mini, was goed ontvangen en de Jaguar XJ6 (toen gemaakt onder de BMC paraplu) was een ding van uitzonderlijke schoonheid.

Ongetwijfeld was de Marina de voorbode van de BL rot. Het concept zag er op papier erg goed uit, maar in werkelijkheid voldeed het niet aan de verwachtingen. BL wilde opzettelijk een auto ontwerpen met de eenvoud en stevigheid van de Cortina, maar op het gebied van styling was het niet helemaal raak.

BL, die zoveel topmensen van Ford had weggekaapt, nam ook zijn toevlucht tot de marketingtechnieken van de concurrent. Dit bleek een inschattingsfout, want BL's copycat moves dwongen Ford UK om hun eigen strategieën te herzien. Dit omvatte een radicale herziening van hun model line-up. De Mk3 Cortina werd veel groter en glanzender dan de Mk2.

Het nieuwe Mk3 ontwerp bracht de Cortina hoger in de markt, waardoor Ford ruimte kreeg om hun nieuwe Escort model te onthullen. De Mk1 Escort was qua afmetingen vergelijkbaar met de uitgaande Mk2 Cortina. Deze monumentale verandering gooide roet in het eten bij BL. De Marina was nu dichter bij de Ford Escort en werd geprijsd tegen de nu veel grotere Mk3 Cortina. Hierdoor leek de Cortina voordeliger.

Gezond verstand

BL's poging om Ford in zijn eigen spel te spelen leek een gezond verstandaanpak op dat moment. Het probleem voor BL was de relatieve diepte van de zakken van Ford. Daardoor kon Ford zijn modellenlijn fris, actueel en begerenswaardig houden. Ford bood meer keuze met Cortina-motoropties variërend van 1.3 tot een 3-liter V6, terwijl er aanvankelijk slechts twee motoren werden aangeboden in de Marina (1.3 en 1.8). De 1.8 was afkomstig van de MGB en werd dus geprezen als de 'performance' optie. Ondanks dat het een stoere kleine motor was, leverde hij nauwelijks 100 pk, wat de Marina een glansloos imago gaf.

De grootste nagel aan de doodskist van de Marina was zijn onbetrouwbaarheid. Het maken van een eenvoudige auto met beproefde motoren en onderdelen leek op papier goed, maar de auto's van BL werden het toppunt van slechte bouwkwaliteit. Om eerlijk te zijn, de rivalen van BL hadden ook kwaliteitsproblemen in die tijd. Zelfs Fords waren niet precies kogelvrij. Marina's saaie ontwerp in combinatie met een overvloed aan productie problemen opende de sluizen voor BL's concurrenten. UK toetreding tot de gemeenschappelijke markt plus meer auto invoer uit Japan zette de Marina verder op het verkeerde been.

Maar we houden van een underdog. Misschien moet ik de Marina niet te veel bekritiseren. Ja, het was misschien gewoontjes, het was misschien nooit een match voor de auto's die het moest overtreffen, maar... het was pretentieloos en eerlijk. Het auto equivalent van een kom droge pap of dat buurmeisje. De alledaagse Cortina daarentegen verborg zijn alledaagsheid onder een laagje uiterlijk vertoon. Ford luidde het snobisme van het kofferbak embleem in en veranderde de buitenwijken in grote veroordelende streken waar "Gij zult uw buurman begeren... 16-inch RoStyles".

Maar. Een Marina was gewoon een Marina, een auto voor alle mensen. Een eenvoudig werkpaard, een ruime gezinswagen, een goedkope no-nonsense set wielen. Een typische vader auto. Toen BL eenmaal de stuurproblemen had opgelost en fatsoenlijke auto's begon te bouwen eind jaren 70, was de Marina eigenlijk niet zo'n verschrikkelijke optie.


Author

Douglas Hughes is a UK-based writer producing general interest articles ranging from travel pieces to classic motoring. 

Douglas Hughes