Nou, dat is ongeveer hoe Israël er vandaag de dag uitziet. In het klein, natuurlijk, en premier Binyamin 'Bibi' Netanyahu is veel slimmer dan de Oranje Ego. Maar hij is niet eerlijker, net zo meedogenloos, en hij heeft nog meer problemen met de wet.

In feite is Netanyahu zelfs bereid de Israëlische democratie te vernietigen om uit de gevangenis te blijven - en die is veel gemakkelijker te vernietigen. Geen geschreven grondwet, geen tweede kamer van het parlement. Het enige wat het heeft is het hooggerechtshof, dat wetten die het als onrechtvaardig of ondemocratisch beschouwt opzij kan zetten.

Voor een man die zo diep in de juridische problemen zit als Bibi - beschuldigingen van omkoping, fraude en vertrouwensbreuk - ligt het dus voor de hand de rechters in handen te nemen. Dat is geen optie voor de gemiddelde persoon die een strafrechtelijke aanklacht heeft, maar het is anders als je de regering controleert.

Netanyahu is een man van rechts, en tweederde van de Israëlische kiezers zegt rechts te zijn. Niettemin werpt de Israëlische politieke carrousel zoveel verschillende partijen en leiders op dat alle Israëlische regeringen coalities moeten zijn.

Binyamin Netanyahu was ooit de meester-coalitiemaker, maar in 2019 had hij zoveel spelers verraden of van zich vervreemd dat zijn bestaande (vijfde) coalitieregering instortte en hij geen nieuwe kon vormen. Maar ook zonder zijn Likoedpartij kon niemand anders een stabiele coalitie vormen.

Vier verkiezingen kort na elkaar leverden vier 'iedereen-behalve-Bibi' coalitieregeringen op met de levensduur van eendagsvliegen. Ondertussen concentreerde Netanyahu zich op het overhalen van drie hard-rechtse partijen, elk te klein om de 3,25% van de stemmen te halen die nodig is om in aanmerking te komen voor zetels in de Knesset (parlement), tot één partij die die drempel haalde.

De nieuwe partij heet Religieus Zionisme. Sommige van haar leiders zijn joodse kolonisten op de bezette Westelijke Jordaanoever die het hele gebied bij Israël willen voegen en misschien zelfs alle Palestijnen willen verdrijven. Anderen zijn ultraorthodoxe fanatici die hun religieuze regels en tradities ook aan alle seculiere en liberale Joden in het land willen opleggen.

Extreme nationalisten als Bezalel Smotrich, leider van de Religieuze Zionisten, controleren nu de Westelijke Jordaanoever en het leven van miljoenen Palestijnen. De eerste van vele nieuwe wetten om de rechtbanken ondergeschikt te maken aan de beslissingen van de regeringspartijen is al door de Knesset gegaan. Maar de afgelopen weken werd de andere helft van Israël wakker en begon te protesteren.

De demonstraties werden steeds groter en luider, het geweld nam toe, en vorige week riep de grootste vakbond van het land, Histadrut, een algemene staking uit. Maandagavond bracht Netanyahu, geschokt door de kracht van de protesten, het hele proces tot stilstand.

Hij was "niet bereid de natie in tweeën te scheuren", zei hij. "Als er een mogelijkheid is om een broederlijke oorlog te vermijden door middel van een dialoog, zal ik tijd vrijmaken voor die dialoog." Maar hij zet de nieuwe wetgeving slechts een maand op pauze, tot eind april. Zijn extreem-rechtse partners in de regering zouden geen langer uitstel accepteren.

Netanyahu weet wat ze van plan zijn: een constitutionele staatsgreep die de coalitie de hoogste macht in Israël zal geven. Coalitieleiders hebben Hongarije en Polen bezocht om advies in te winnen over hoe dat moet. In beide landen hebben rechtse overnames plaatsgevonden die slechts een façade van democratie achterlieten, en in beide gevallen begonnen ze met de overname van de rechterlijke macht.

In feite weet iedereen wat ze van plan zijn - daarom was Joe Biden zo verbazingwekkend bot in zijn kritiek op Netanyahu's regering. Dit is een man die in vijftig jaar politiek nog nooit een Israëlische actie rechtstreeks heeft veroordeeld - maar hij riep Netanyahu publiekelijk op om "weg te lopen" van zijn project voor gerechtelijke "hervorming".

"Ze kunnen niet doorgaan op deze weg, en dat heb ik min of meer duidelijk gemaakt," vervolgde Biden. Maar Netanyahu sloeg terug: "Israël is een soeverein land dat zijn beslissingen neemt door de wil van zijn volk en niet op basis van druk uit het buitenland, ook niet van de beste vrienden." Hij zal zich tactisch terugtrekken, maar hij moet de rechters echt neutraliseren.


Betekenen de losse praatjes over een burgeroorlog iets? Waarschijnlijk niet in dit stadium van de procedure, maar de integratie van het land in de politieke stijl van het Midden-Oosten boekt grote vooruitgang. Zoals Amos Harel van de krant Ha'aretz het verwoordde: "Na 75 jaar heeft Israël op slag de kloof tussen zichzelf en zijn buren in de regio gedicht."

Author

Gwynne Dyer is an independent journalist whose articles are published in 45 countries.

Gwynne Dyer