Er was nog een massamoord in Texas op zaterdag in de grensstad Brownsville, maar het was per auto, dus het telt niet. Maakt niet uit. We hebben nog steeds genoeg om mee te werken.

Begin met opvallende citaten van de betrokken autoriteiten. "We hebben 24 uur lang als zombies rondgelopen, niet gelovend wat er is gebeurd en zoekend naar redenen," zei de Servische president Aleksandar Vučić, die zijn politieke carrière begon als extreemrechtse Servische nationalist tijdens de Joegoslavische burgeroorlogen.

Die oorlogen waren gruwelijk, maar ze eindigden dertig jaar geleden. Vučićs schok was reëel, omdat de laatste massamoord in Servië tien jaar geleden plaatsvond, en omdat een van de massamoordenaars slechts 13 jaar oud was.

Daarentegen was de officiële reactie in Texas routineus, bijna plichtmatig. Gouverneur Greg Abbott noemde de schietpartij een "onuitsprekelijke tragedie", maar stelde geen maatregelen voor om een volgende te voorkomen. De plaatselijke burgemeester, Ken Fulk, zei dat "Allen een trotse en veilige stad is, wat de zinloze daad van geweld van vandaag nog schokkender maakt."

Echt? Zijn er 'veilige steden' in Texas?

Nu we hebben vastgesteld dat Amerikanen gebruikelijke overtreders zijn en Serviërs geschokte onschuldigen, stellen we de verstandige en serieuze Servische voorstellen om meer wapenmoorden te stoppen tegenover het fatalistische schouderophalen van de Amerikanen. President Vučić belooft in één keer alles te doen wat Amerikaanse wapenbeheersingsactivisten decennialang niet op de politieke agenda hebben weten te krijgen.

In een landelijke tv-uitzending kondigde Vučić "een bijna volledige ontwapening" van het land aan: "We zullen een herziening doorvoeren van alle mensen die vuurwapens bezitten, ongeveer 400.000 van hen. [De totale bevolking van Servië bedraagt ongeveer 6,6 miljoen.] Na deze controles zullen er niet meer dan 30.000 tot 40.000 wapens legaal in bezit zijn."

De straffen voor illegaal wapenbezit worden verdubbeld. De resterende wapenbezitters zullen regelmatig psychiatrische testen en willekeurige drugstesten ondergaan. Tot zover de vergunninghouders en hun legale wapens.

Servië ligt echter ook vol met militaire wapens die soldaten na de Balkanoorlogen van de jaren negentig mee naar huis hebben genomen - misschien wel een miljoen. Er komt een maand amnestie om ze in te leveren, maar wat gebeurt er met degenen die dat niet doen? "Als ze ze niet inleveren, zullen we ze vinden, en de gevolgen voor hen zullen ernstig zijn," zei Vučić.

Wat een man! Waarom heeft Amerika niet iemand als Vučić om een einde te maken aan de wapenslachting? (Amerikaanse geweerdoden lopen op tot ongeveer 50.000 per jaar, hoewel de helft daarvan zelfmoorden zijn). Wat de Verenigde Staten nodig hebben is een held die gewoon de wapens aan de kant veegt! Etc., etc.

Het opiniestuk schrijft zichzelf. Sterker nog, er worden op dit moment tienduizend versies van geschreven door ChatGPT. Maar het is allemaal onzin.

Vučić zegt gewoon wat hij denkt dat de mensen nu willen horen. Toen hij voor het monster Slobodan Milosevic werkte en de Serviërs wilden horen dat de slachtingen die hun eigen volk in Bosnië, Kroatië en Kosovo aanrichtte gerechtvaardigd waren, is dat wat hij hen vertelde. Zijn eigen geschiedenis laat zien dat zijn woorden en zijn daden zelden overeenkomen.

Er komt geen massale ontwapening in Servië: zo wil Vučić zijn politieke kapitaal niet besteden. Maar terwijl Serviërs op de tweede plaats staan in de wereld wat betreft wapenbezit (58 wapens per honderd inwoners, vergeleken met 120 per honderd in de Verenigde Staten), doden ze per hoofd van de bevolking slechts een kwart van het aantal mensen met wapens. Het probleem van de Serviërs is eigenlijk niet zo erg.

Het probleem van Amerika is heel erg, maar het is vooral cultureel en politiek. Wie wapens heeft, heeft er veel, maar slechts drie van de tien Amerikaanse volwassenen hebben een wapen. Het wapenbezit is bijna twee keer zo hoog in de zuidelijke staten (de oude Confederatie) als in het stedelijke noordoosten (waar het aantal moorden met vuurwapens bijna op het Canadese niveau ligt).

En terwijl Amerikanen (of althans sommige Amerikanen) geobsedeerd zijn door het hoge percentage pistoolmoorden, negeren zij het feit dat de meeste Latijns-Amerikaanse landen, van Mexico tot Brazilië, nog hogere percentages hebben. Dat geldt ook voor veel Engelssprekende eilanden in het Caribisch gebied. Is er een gemeenschappelijke factor, actueel of historisch, die het wapenbezit in Amerika omhoog stuwt?

En waarom hebben de Latijns-Amerikanen weinig last van moordpartijen door willekeurige gekken, ook al hebben ze meer wapens? We weten veel minder over de relatie tussen wapens en moord dan we denken, en een beetje nederigheid zou beide partijen een heel eind op weg helpen.

Author

Gwynne Dyer is an independent journalist whose articles are published in 45 countries.

Gwynne Dyer