Omdat zwangerschap voor de meeste vrouwen een onvermijdelijke factor is in hun levensplanning, hebben veel patiënten met endometriose te maken met extra zorgen over hun vruchtbaarheid en de mogelijkheid van een succesvolle zwangerschap.
De endometriose symptomen verminderen over het algemeen tijdens de zwangerschap door de toename van progesteron, een hormoon dat de endometriumcellen tot rust brengt. Deze verbetering blijft beperkt tot zwangerschap en borstvoeding, waarna de ziekte terugkeert naar de oorspronkelijke klinische toestand.
Bij een minderheid van de zwangere vrouwen kan de pijn aanhouden of toenemen: enerzijds als er verklevingen zijn ten gevolge van endometriose (inwendige littekens), kan de toegenomen grootte van de baarmoeder hieraan trekken en ongemak veroorzaken; anderzijds is er een toename van een ander hormoon, oestrogeen, dat de groei en activiteit van endometriumcellen kan stimuleren.
Acute complicaties kunnen ook optreden, maar zijn veel zeldzamer. Als er eerder een endometrioom, een verzameling bloed in de eierstok, is geweest, kan het vergroot raken, scheuren of geïnfecteerd raken. Er is een nog grotere kans op appendicitis, darmperforatie of spontane hemoperitoneum, dat wil zeggen inwendige bloeding in de buik.
Onvruchtbaarheid is de eerste barrière voor vrouwen met endometriose met betrekking tot zwangerschap en treft ongeveer 30% van de patiënten. Daarentegen wordt ongeveer 70% spontaan zwanger.
De meeste zwangere vrouwen met endometriose zullen een zwangerschap zonder complicaties kunnen hebben. Dit neemt niet weg dat er een verhoogde kans is op complicaties die belangrijk zijn om te weten.
In het eerste trimester neemt het risico op een miskraam en buitenbaarmoederlijke zwangerschap toe.
Vroeggeboorte van de vliezen bestaat uit het breken van de waterzak voordat de zwangerschap 37 weken heeft bereikt en is een situatie die ernstiger is naarmate ze zich eerder voordoet. Er is sprake van placenta previa als deze zich op of zeer dicht bij de baarmoederhals bevindt, waardoor het risico bestaat dat dit orgaan loskomt van de baarmoederwand en er een bloeding optreedt, waardoor een keizersnede nodig is. Foetussen met foetale groeibeperking wegen minder dan voorspeld voor hun zwangerschapsduur.
Er is ook een verhoogd risico op zwangerschapsdiabetes, zwangerschapshypertensie en/of pre-eclampsie, een specifieke en potentieel ernstige zwangerschapsgerelateerde ziekte die leidt tot een verhoogde bloeddruk en een variabele mate van multiorganenstoornissen.
Tijdens de peri-partumperiode kunnen we te maken krijgen met de volgende ongunstige omstandigheden: vroeggeboorte (geboorte voor 37 weken zwangerschap), geboorte door dystocie of keizersnede, postpartumbloeding, noodzaak tot ziekenhuisopname van de pasgeborene op de Neonatale Intensive Care en, zeer zelden, perinatale sterfte.
We weten dat veel zwangere vrouwen met endometriose een probleemloze zwangerschap zullen hebben, maar veel van hen zullen extra uitdagingen hebben die we moeten herkennen en oplossen om een goede uitkomst voor moeder en kind te garanderen. Dit vereist een gezamenlijke inspanning van de aanstaande moeder, haar familie en een multidisciplinair zorgteam met kennis van en ervaring met deze aandoening.
Deze tekst is geschreven door Dr. Samanta Soares, verloskundig gynaecoloog bij HPA - Gambelas.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Grupo HPA Saude op (+351) 282 420 400.