Op de dag dat ze het pakket inbreukprocedures voor december vrijgeeft, laat de uitvoerende macht van de Gemeenschap weten dat ze besloten heeft om "een inbreukprocedure in te leiden en Portugal een ingebrekestelling te sturen wegens niet-naleving van de richtlijn betreffende diensten op de interne markt en artikel 56 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, dat garandeert dat afnemers van diensten onder dezelfde voorwaarden als eigen onderdanen toegang kunnen krijgen tot deze diensten in andere lidstaten".

In de context van het feit dat Portugal gratis toegang biedt tot bepaalde musea, monumenten en paleizen - voorheen op zon- en feestdagen, sinds augustus op 52 dagen per jaar naar keuze -, "maar alleen aan ingezetenen" van het land, stelt Brussel dat "deze regels discriminerend zijn voor bezoekers die in andere lidstaten wonen".

"Het Hof van Justitie van de Europese Unie stelde al in 1994 vast dat het bezoeken van musea in een andere lidstaat valt onder de EU-regels voor het vrij verkeer van diensten. Het Hof benadrukte ook het recht van toeristen uit andere lidstaten, als ontvangers van diensten, om van deze museumdiensten gebruik te maken onder dezelfde voorwaarden als ingezetenen", stelt de instelling.

Vandaag heeft de Europese Commissie een kennisgevingsbrief gestuurd waarin Portugal twee maanden de tijd krijgt om "te antwoorden en de door de Commissie aan de orde gestelde leemten op te vullen", en als er geen bevredigend antwoord komt, kan de instelling besluiten een met redenen omkleed advies uit te brengen.

De richtlijn in kwestie voorziet in vrijheid van vestiging en vrij verkeer van diensten, terwijl artikel 56 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie bepaalt dat beperkingen op deze rechten "verboden zijn ten aanzien van de onderdanen der lidstaten die in een andere staat dan die van de ontvanger van de prestatie zijn gevestigd".

Deze regels vormen een van de fundamentele vrijheden van de interne markt van de EU, die grensoverschrijdende activiteiten bevordert en discriminatie op basis van nationaliteit en woonplaats elimineert, aldus het uitvoerend orgaan van de Gemeenschap.

In augustus werd de gratis toegang tot musea, monumenten en paleizen die beschermd worden door de Portugese staat niet langer beperkt tot zon- en feestdagen en werd het mogelijk om 52 dagen per jaar gratis toegang te krijgen.

Wat er toen veranderde, was dat Portugezen en inwoners van Portugal nu 52 dagen per jaar, op elke dag van de week, gratis de 37 openbare musea, monumenten en paleizen konden bezoeken. Tot nu toe was gratis toegang alleen mogelijk op zon- en feestdagen, onder een regeling die in september 2023 van kracht werd.