In die tijd vertegenwoordigden auto's meer dan alleen handig persoonlijk vervoer. Ze maakten een statement over hun eigenaars, hun ambities en hun levensstijl.

OK. Veel ervan was gewoon een hoop pretentieus gedoe. Het was het soort ding dat de bourgeoisie op ramkoers zette met hun vaak clichématige vrienden en buren. Miljoenen raakten verstrikt in een krankzinnig spel van elkaar aftroeven. Dit was een wereld waarin creditcards tot het uiterste werden benut en de middenklasse op de rand van massale armoede balanceerde, alleen maar om er goed uit te zien en erbij te horen. Persoonlijk heb ik nooit goed geld willen betalen om er uit te zien als de rest!

Maar de auto-industrie hield ervan. Het toonde een niveau van marketingvaardigheid dat door geen enkele andere sector werd geëvenaard. Zelfs grote huizenbouwers probeerden een soortgelijke strategie te volgen door hun woningaanbod te introduceren met grandioze 'modelnamen' als "The Tewkesbury", "The Burlington", "The Windsor" enzovoort. Vermoedelijk was "The Windsor" de topwoning vanwege de "Koninklijke" connotaties. Misschien bood een "Windsor" zijn bewoners een leven vol papieren onderleggers en gebreide toiletrolverbergers? Zelfs het bezit van een corgi lonkte als je je een Windsor kon veroorloven?

Meeliften met de trend

Destijds maakten twee van de grootste Britse autofabrikanten nieuwe modellen om mee te liften op deze golf van opzichtige consumptie. In 1994 werden de Jaguar XJ (X300) en de Range Rover (P38) gelanceerd met slechts één dag verschil. Beide modellen hadden een moeilijke taak.

Terugkijkend lijkt het misschien een beetje vreemd dat zowel Jaguar als Land Rover hun twee belangrijkste modellen uit de jaren negentig als directe concurrenten op de markt brachten. We mogen echter niet vergeten dat deze twee ondernemingen tussen 1984 en 2000 onafhankelijk waren. De prestigieuze Range Rover van Land Rover werd algemeen beschouwd als een directe concurrent van Jaguars XJ-modellen. Hoewel de nieuwe modellen op verschillende kopers waren gericht, zouden ze nog steeds concurreren binnen het hogere segment.

In 1984 werd Jaguar eindelijk onafhankelijk van British Leyland nadat het door Ford was gekocht. Na jaren van onderinvestering onder de vlag van British Leyland was Jaguar het slachtoffer van dezelfde algemene interne apathie die andere merken onder de vlag van British Leyland bezoedelde. Toen de Jaguar (X300) in 1994 werd onthuld, had Jaguar Cars zeker iets te bewijzen, vooral tegenover zijn Duitse rivalen. Ford had maar liefst 1,6 miljard pond betaald voor Jaguar Cars, in de wetenschap dat ze een flinke berg te beklimmen hadden. Ford-managers beseften dat ze het beroemde Britse merk snel moesten moderniseren om het nieuw leven in te blazen.

Verjonging

Te midden van dit verjongingsproces nam Ford snel de grote taak op zich om Jaguars fabriek Browns Lane in Coventry te renoveren. Dit maakte deel uit van Fords plan om de introductie van een gloednieuwe reeks kleinere, modernere Jaguars mogelijk te maken. Ford hoopte hiermee de aantrekkingskracht van het merk te vergroten. Dankzij nieuwe investeringen in de fabriek in Coventry beschikte Jaguar over de nodige middelen om de (XJ40) te vervangen door een frissere, meer rendabele auto. Hoewel de (XJ40) pas in 1986 was uitgebracht, zag hij er ouderwets uit in een snel evoluerende markt.

De (X300) werd onthuld in de herfst van 1994. Het bleek een fusie te zijn van een geheel nieuw model in combinatie met een aanzienlijke facelift. Terwijl de (X300) veel van de (XJ40) onderstellen deelde, was hij gezegend met een aantal van de fabelachtige designelementen van de (XJ90). Het verbluffend mooie (XJ90) concept maakte deel uit van een lange reeks auto's die Jaguar eigenlijk had moeten bouwen, maar om redenen die ze zelf het beste kennen niet bouwde. Toch zag de (X300) er uiteindelijk fantastisch uit, ondanks het feit dat hij niet helemaal zuiver getekend was. De auto was een zeer voorzichtige mix van duurzame designkenmerken (zoals de terugkeer van de dubbele koplampen) en tegelijkertijd werd het design met kleine stapjes vooruit gebracht. Latere modellen (X308) werden uitgerust met de gloednieuwe AJ-26 lichtmetalen V8's die van een geweldige auto een mind-blower maakten - vooral de supercharged XJR's.


Credits: PA; Auteur: PA;

Veranderende tijden

Ook in Solihull waren de tijden aan het veranderen. In tegenstelling tot Jaguar viel Land Rover echter nog steeds onder de Rover Group en kon het niet profiteren van het dikke chequeboek van oom Henry. Maar de originele Range Rover (Classic) genoot bijna een cultstatus. Hij belichaamde absoluut de levensstijl van de upper crust van de 'country set'. Alles draaide om groene vrolijkheid en paardencultuur. Alle andere terreinauto's konden gewoon blijven sukkelen, omdat niets anders voldeed! Een geheel nieuwe Range Rover zou aan een heleboel eisen moeten voldoen omdat hij in de voetsporen trad van een echt icoon. Maar men vond dat een nieuw millennium een nieuwe Range-Rover verdiende.

In tegenstelling tot de Jaguar (X300) zag de nieuwe Range-Rover (P38) er duidelijk anders uit dan zijn voorganger. Hoewel hij zeer herkenbaar een Range-Rover was, had hij toch een andere uitstraling. Net als de nieuwe JAG had de nieuwe Range-Rover veel van het vorige model in zich, maar het was allemaal sterk verbeterd. Het nieuwe model moest harten en geesten winnen door een veel verfijndere rijervaring te bieden.

De nieuwe Rangey zat vol met de allernieuwste technologie en veiligheidsvoorzieningen en bood meer kudos dan ooit tevoren. Liefhebbers waren verheugd dat de Rover V8 van de Classic deel uitmaakte van het (P38) pakket - zij het getweakt. Bij de introductie konden kopers kiezen voor een 190 pk sterke 4.0-liter of voor de 225 pk sterke 4.6-liter variant.

Het is eerlijk om te zeggen dat zowel de (X300) als de (P38) op wonderbaarlijke wijze werden geproduceerd door een paar bedrijven met te weinig middelen. Deze belangrijke modellen werden echter ontwikkeld en geproduceerd in uitgebreid gemoderniseerde productiefaciliteiten die speciaal voor beide waren gecreëerd. Het kostte allemaal ongeveer 200 miljoen pond per stuk. Een schijntje als je bedenkt dat Ford's nieuwe Mondeo (gelanceerd in 1993) deel uitmaakte van een fors ontwikkelingsprogramma van 4 miljard pond.

Als je ze nu bekijkt, is het duidelijk dat vadertje tijd aanzienlijk vriendelijker is geweest voor de Range Rover dan voor de JAG. Terwijl de X300 mooi geproportioneerd is met veel speciale details, ziet de (P38) er nog indrukwekkender uit. Vergeleken met het moderne aanbod ziet de JAG er gewoon een beetje klein uit, met verrassend krappe interieurs.

Dus, als toekomstige klassieker, zou ik de JAG of de Range-Rover kopen?

Hmm?

Author

Douglas Hughes is a UK-based writer producing general interest articles ranging from travel pieces to classic motoring. 

Douglas Hughes