Het begon met het bloedbad dat bijna twee weken geleden in Israël werd aangericht door de Palestijnse islamistische groepering Hamas, die al zeventien jaar de Gazastrook bestuurt. De Amerikaanse president Joe Biden noemde het "puur kwaad", en een koor van andere stemmen zei hetzelfde.

Een ander koor van bekende stemmen antwoordde: de 2,3 miljoen inwoners van de Gazastrook stammen af van Arabische Palestijnen die het slachtoffer waren van de 'Naqba' (de Ramp), de verdrijving van de Palestijnen uit hun land in wat nu Israël is in 1948.

Die vluchtelingen en hun kinderen en kleinkinderen leven sindsdien in wat neerkomt op een openluchtgevangenis, zei het tegenkoor. De aanval was dus begrijpelijk, ook al was het afslachten van burgers moeilijk te verdedigen.

Zoals gewoonlijk zit er een kern van waarheid in beide verhalen en welk verhaal mensen geloven hangt grotendeels af van hun bestaande loyaliteit. Hetzelfde mechanisme is aan het werk bij elke volgende wending van de gebeurtenissen, inclusief de explosie in het Al-Ahli Al-Arabi ziekenhuis in Gaza Stad waarbij naar verluidt 500 mensen omkwamen op woensdagochtend.

Hamas zei onmiddellijk dat het een opzettelijke Israëlische aanval was en noemde de Israëli's oorlogsmisdadigers. (Een beetje gedurfd, afkomstig van een organisatie waarvan de strijders net ongeveer 1300 Israëlische burgers hebben afgeslacht, velen in hun bed). De publieke opinie in Arabische landen was het er mee eens, zoals je zou verwachten, en begon te demonstreren tegen de Israëliërs.

Terwijl de Israëlische premier Binyamin Netanyahu en de Israëlische Defensiemacht (IDF) beide de verantwoordelijkheid voor de ontploffing ontkenden. Ze zeiden dat de ontploffing was veroorzaakt door een raket die door de Islamitische Jihad, de rivaal en handlanger van Hamas, op Israël was afgevuurd. President Biden, op een kort bezoek aan Israël, was het daarmee eens.

De Islamitische Jihad ontkende die beschuldiging natuurlijk. En de leiders van Egypte, Jordanië en de 'Palestijnse Autoriteit', die ook gepland waren om Biden te ontmoeten in een 'top' tijdens zijn wervelende bezoek aan de regio, annuleerden abrupt het evenement. Ze zeiden niet waarom, maar ze zijn duidelijk bang voor de woede van de 'Arabische straat'.

Dus kunnen we erachter komen waar de waarheid in dit alles ligt - en doet het er eigenlijk wel toe? Fysiek bewijs zou het beste zijn, maar slechts één partij heeft toegang tot de locatie.

De Israëli's zeggen dat er geen inslagkrater zichtbaar is, wat zou pleiten voor een verkeerd afgevuurde raket (Islamitische Jihad) in plaats van een opzettelijke inslag (Israël). Elke krater zou echter verborgen kunnen zijn door het puin, dus zonder een onderzoek ter plaatse is dat verre van overtuigend.

Wat we overhouden is de oude Latijnse juridische strategie van de staatsman en advocaat Cicero in een beroemde zaak in de late Romeinse Republiek: "Cui bono?" Wie heeft er baat bij deze (misdaad)?

Als het echt een opzettelijke misdaad is, dan is het onwaarschijnlijk dat het door de Israëli's is gepleegd. Het gevolg was het aanwakkeren van de woede in de Arabische straat, het beïnvloeden van de wereldopinie tegen de Israëli's en het afdwingen van de annulering van de ontmoeting tussen de Amerikaanse president en de Arabische leiders. Al die dingen komen de zaak van Hamas ten goede, niet die van Israël.

Aha, zeggen de aanhangers van de Israëlische complottheorie, maar Israël wil alle Palestijnen uit de Gazastrook verdrijven en gebruikt daarom terreurtactieken (een tweede 'Naqba'). Maar de enige plek waar die Palestijnen heen kunnen is Egypte, dat grenst aan de Gazastrook.

Het vredesverdrag met Egypte uit 1978 is echter de basis van Israëls relatieve veiligheid tegen de Arabische aanval, en het Egyptische regime wil absoluut geen paar miljoen Palestijnse vluchtelingen op zijn geweten hebben.

De Palestijnen zouden niet alleen een economische last zijn voor Egypte, maar ook een politieke bedreiging voor het regime van generaal Sisi, omdat ze hem zouden willen vervangen door een Egyptische leider die de Palestijnse zaak meer steunt. Noch Sisi noch de Israëli's willen dat, dus geen tweede Naqba.

Sisi suggereerde wel dat als de Israëli's echt geïnteresseerd zouden zijn in het vermijden van burgerdoden tijdens hun aanstaande Gaza-offensief, ze de hele burgerbevolking zouden kunnen verplaatsen naar de Negev-woestijn in Israël totdat ze alle Hamas-strijders hebben gedood, maar dat was waarschijnlijk een grapje.

Wat houden we dan over? Geen duidelijke schuldige, maar op zijn minst een lijst met waarschijnlijke oorzaken voor die 500 doden in het ziekenhuis. In dalende volgorde van waarschijnlijkheid zijn dat:

1) een uit de koers geraakte Palestijnse raket afgevuurd door de Islamitische Jihad. (Ze zijn bijna allemaal zelfgemaakt en er zijn er minstens 3.000 afgevuurd in deze ronde van gevechten).

2) een off-course Israëlische raket.

3) een opzettelijke valse Hamas-explosie, getimed om samen te vallen met de 'top' van president Biden met Arabische leiders.

4) een opzettelijke aanval in opdracht van de Israëlische regering om onverklaarbare redenen (Cui bono?) of freelance wraak door een door verdriet getroffen Israëlische piloot.

En maakt het eigenlijk veel uit wie het gedaan heeft? Niet echt. Iedereen zal geloven wat ze gewend zijn te geloven en doen wat ze gewoonlijk doen.

Author

Gwynne Dyer is an independent journalist whose articles are published in 45 countries.

Gwynne Dyer