Wat? Is dat niet waar dit hele circus over gaat? Het klimaat wordt heter omdat we fossiele brandstoffen verbranden voor energie, binnenkort zullen mensen massaal sterven, over twintig of dertig jaar zullen hele landen onbewoonbaar worden, dus stop! Er zijn alternatieve energiebronnen beschikbaar! Handel nu, anders gebeurt er een wereldwijde ramp!

Ja, dat is waar het om gaat, en elk jaar trekken tienduizenden politici, deskundigen, campagnevoerders en lobbyisten naar een andere locatie - Glasgow vorig jaar, Sharm-al-Sheikh dit jaar, de Verenigde Arabische Emiraten volgend jaar - om te debatteren en te beslissen hoe we met deze letterlijk existentiële bedreiging moeten omgaan.

En in al die 27 jaar zijn ze er niet eens in geslaagd om de naam van de dreiging te noemen? Nee. Vorig jaar hebben ze voor het eerst het woord "steenkool" in het eindverslag opgenomen - we zullen het uiteindelijk "geleidelijk afbouwen" (niet "uitbannen"), zeiden ze - maar de woorden "gas" en "olie" zijn nog steeds taboe.

Dit is wat je krijgt als een mondiale instelling wordt geregeerd door consensus. Iedereen heeft een veto, inclusief de van kolen, gas en olie afhankelijke landen - en de korte termijn belangen van sommigen (geld en snelle fossieleaangedreveneconomische groei) botsen met ieders lange termijn belang om geen enorme bevolkingsafname en ineenstorting van de beschaving mee te maken.

Ach ja. Dit is de prijs die je betaalt voor het behoren tot een soort die nog steeds voortkomt uit een lang stammenverleden en die een high-tech, high-energy beschaving heeft ontwikkeld voordat zij er cultureel op was voorbereid. Doe je best en hoop dat het genoeg is.

Tot zover de filosofie. Wat gebeurde er eigenlijk in Sharm-al-Sheikh?

Na de onvermijdelijke nachtenlange onderhandelingen (twee nachtenlang, in feite), zijn ze erin geslaagd overeenstemming te bereiken over een nieuw fonds dat arme landen die "verlies en schade" lijden van extreme klimaatgebeurtenissen zal vergoeden. Het geld zal komen van de ontwikkelde landen wier historische en huidige emissies de oorzaak zijn van de schade.

De rampzalige overstromingen in Pakistan maakten het dit jaar tot het visitekaartje. Premier Shehbaz Sharif vertelde de conferentie: "Ondanks zeven keer het gemiddelde aan extreme regen in het zuiden, worstelden we door toen razende stortvloeden 8.000 km. aan [verharde] wegen wegsleepten, meer dan 3.000 km. aan spoorwegen beschadigden en gewassen op vier miljoen hectare wegspoelden.

"We werden het slachtoffer van iets waar we niets mee te maken hadden, en natuurlijk was het een door de mens veroorzaakte ramp....Hoe kan men in vredesnaam van ons verwachten dat we deze gigantische taak in ons eentje op ons nemen?"

"Verlies en schade' is geen liefdadigheid; het is klimaatrechtvaardigheid," zei de Pakistaanse klimaatgezant Nabeel Munir, en deze keer is de boodschap overgekomen. Dat is ongeveer normaal: als je gedurende een tiental jaren elk jaar op de klimaattop dezelfde overduidelijke onrechtvaardigheid aan de orde stelt, zullen degenen die het kwaad hebben aangericht en de prijs moeten betalen, uiteindelijk toegeven dat je een zaak hebt.

Het zou nu nog slechts twee of drie jaar moeten duren om het nieuwe "schadeagentschap" op te richten en overeenstemming te bereiken over de regels voor wie elk jaar hoeveel betaalt, en wat precies in aanmerking komt als klimaatgerelateerde schade die voor vergoeding in aanmerking komt.

Verreweg de grootste resterende vraag is: hoe zit het met China? China wordt nog steeds beschouwd als een ontwikkelingsland en dus automatisch een slachtoffer, maar eigenlijk is het een middeninkomensland en 's werelds grootste uitstoter van koolstofdioxide. Het is groter dan alle andere ontwikkelde landen samen en bijna drie keer zo groot als de Verenigde Staten.

Moet het bijdragen aan het "verlies- en schadefonds", in plaats van er geld van te eisen? En hoe zit het met India? Het is nu slechts derde in de totale uitstoot, na de Verenigde Staten, maar het zal Amerika waarschijnlijk in de komende tien jaar inhalen.

Dus, de titanenstrijd over wie betaalt voor de klimaatgerelateerde verliezen en schade aan de armste landen zal doorgaan, maar de volgende klimaattop kan zich tenminste ook op andere zaken richten. Gelukkig maar, want stoppen bij de 'ambitieuze' doelstelling van niet meer dan 1,5°C stijging van de gemiddelde mondiale temperatuur is nu waarschijnlijk al een verloren zaak.

De 'nooit te overschrijden' harde doelstelling is niet meer dan +2,0°C, want daarna verliezen we de controle. De opwarming die wij reeds hebben veroorzaakt, zal leiden tot opwarmingsfeedbacks in het systeem die wij niet kunnen uitschakelen, en zo gaan wij de nachtmerrieachtige toekomst tegemoet.

Dus is het goed om te zien dat ze elk jaar een beetje redelijker worden op deze toppen. Er is nog een lange weg te gaan, maar we gaan tenminste in de goede richting.

Author

Gwynne Dyer is an independent journalist whose articles are published in 45 countries.

Gwynne Dyer