Ter verdediging: als dakloosheid zo algemeen bekend is, waarom neemt het dan toe? Mijn persoonlijke gedachten zijn dat er weinig reden tot juichen is terwijl zoveel medemensen gedwongen worden hun leven door te brengen op onze ijskoude straten, alleen, bang en hongerig. Voor mij en vele anderen is de aanblik van daklozen hartverscheurend.

Dakloosheid is zeker de grootste schande van de moderne samenleving. Luisteren naar politieke figuren was lyrisch over hoe ze 'de economie' beheren lijkt volkomen overbodig als we worden geconfronteerd met de aanblik van daklozen die ruw op onze straten leven. Het irriteert me eigenlijk wanneer het discours afdaalt naar belachelijke retoriek over hoe je geslacht moet definiëren en andere zinloze WOKE dingen die zoveel bloed doen koken in deze tijd. Er zijn toch wel dringender zaken om onze energie op te richten?

Ontmenselijkend

Dakloosheid gaat verder dan ontmenselijken. Het logenstraft de woorden van degenen die beweren dat we in een barmhartig en beschaafd tijdperk leven. Onze winkelstraten zijn verworden tot vervallen, dystopische beelden van menselijke ellende en lijden. Elke hoop op herstel van het fortuin van winkelstraten voor toekomstige generaties moet zeker de uitroeiing van dakloosheid vereisen. Geen enkele bezoeker van een winkelstraat wil getuige zijn van dakloosheid op welke schaal dan ook, laat staan wat we de afgelopen jaren hebben gezien. Het is duidelijk catastrofaal voor degenen die er zijn en demoraliserend voor degenen onder ons die getuige zijn van zulke afschuwelijke ellende die onze medemensen overkomt.

De statistieken over dakloosheid zijn ronduit beangstigend. Bijvoorbeeld, de gemiddelde leeftijd waarop mensen die dakloos zijn overlijden is slechts 46 (voor mannen) en 42 (voor vrouwen). Mensen die op straat slapen hebben bijna 17 keer meer kans om het slachtoffer te worden van geweld. Meer dan een op de drie daklozen is opzettelijk geslagen, geschopt of heeft een andere vorm van geweld ondervonden terwijl ze dakloos waren. Mensen die dakloos zijn hebben tien keer meer kans om zichzelf van het leven te beroven dan de algemene bevolking.

Ons wordt verteld dat dakloosheid een te complex scenario is. Ik kan dat grotendeels accepteren. In veel gevallen is het waarschijnlijk erg ingewikkeld. We weten dat mensen dakloos worden om veel verschillende redenen. Er zijn sociale oorzaken zoals een gebrek aan betaalbare huisvesting, armoede en werkloosheid. Levensgebeurtenissen duwen mensen vaak tot dakloosheid, zoals het verlaten van de gevangenis, het verlaten van de zorg of zelfs het verlaten van het leger (in situaties waarin mensen geen huis hebben om naar terug te keren). Veel vrouwen die dakloos zijn, zijn ontsnapt aan gewelddadige relaties. Andere mensen kunnen gewoon hun huur niet meer betalen.

Levensgebeurtenissen zoals relatiebreuken, geestelijke of lichamelijke gezondheidsproblemen, verlies van werk of drugsmisbruik zetten mensen onder enorme druk. Dakloosheid verergert deze kernproblemen en maakt het vaak nog moeilijker om ze op te lossen. In bijna alle gevallen is dakloosheid echter te voorkomen en in alle gevallen kan er een einde worden gemaakt aan de verschrikkingen van het nergens kunnen wonen.

Er zijn geen nationale cijfers die ons vertellen hoeveel mensen in het Verenigd Koninkrijk dakloos zijn. Misschien zou de publicatie van dergelijke statistieken politieke organisaties afschrikken? Het verhaal stelt koudweg dat het aantal daklozen in elk van de thuislanden "anders" wordt geregistreerd en dat veel daklozen niet aan het net wonen en dus niet in de officiële cijfers voorkomen.

De organisatie "Crisis" voert echter jaarlijks een onderzoek uit naar het aantal daklozen. Dit onderzoek is een directe reactie op de bezorgdheid van het publiek dat veel te veel mensen dakloos zijn en niet nauwkeurig in de officiële statistieken worden opgenomen. De door Crisis verzamelde cijfers worden "kerndakloosheid" genoemd. In deze cijfers is rekening gehouden met het feit dat mensen op straat slapen en in schuurtjes, garages en andere onconventionele gebouwen wonen. Het omvat ook het zogenaamde 'sofa surfing', het wonen in hostels en andere ongeschikte tijdelijke accommodatie zoals B&B's.

Grimmig en verbijsterend

De cijfers van Crisis zijn zowel grimmig als verbijsterend. Op elke willekeurige avond ervaren tienduizenden gezinnen en individuen de ergste vormen van dakloosheid in het Verenigd Koninkrijk. Dit omvat meer dan 200.000 huishoudens in Engeland alleen. Gedurende meer dan vijf opeenvolgende jaren zijn de cijfers voor "core homelessness" elk jaar aanzienlijk gestegen in Engeland, voordat ze een piek bereikten net voor de Covid-19 pandemie.

Het is duidelijk dat het leven op straat (ruw slapen) de meest zichtbare en precaire vorm van dakloosheid is. Hoe langer mensen op straat slapen, hoe groter de kans dat ze te maken krijgen met problemen zoals trauma's, geestelijke gezondheidsproblemen en zelfs drugsgebruik. Lokale overheden hebben een wettelijke plicht om voor bepaalde groepen mensen een woning veilig te stellen. Dit wordt vaak de "voornaamste plicht tot dakloosheid" genoemd. Elk jaar vragen tienduizenden mensen bij hun gemeente hulp bij dakloosheid aan.

Het is alarmerend dat bureaucratie hier gevoel en medeleven overtroeft, omdat mensen wettelijk als "dakloos" moeten worden gedefinieerd voordat ze in aanmerking komen voor enige bijstand. De meest belaagde mensen in onze samenleving moeten aantonen dat ze geen veilige plek hebben waar ze kunnen wonen (of redelijkerwijs niet kunnen blijven).


Credits: envato elements; Auteur: halfpoint;

Maar zo eenvoudig is het niet. Om in aanmerking te komen voor enige bijstand in het kader van de "voornaamste plicht tot dakloosheid" zijn er nog strengere criteria waaraan moet worden voldaan. Lokale autoriteiten kunnen in eerste instantie tijdelijke huisvesting bieden aan degenen die aan deze criteria voldoen, voornamelijk gezinnen met kinderen. Wie buiten het net valt, heeft geen recht op hulp bij huisvesting. Deze mensen nemen niet de moeite om hun gemeente om hulp te vragen omdat ze denken dat die er niet zal komen. Bijgevolg worden deze mensen niet opgenomen in de officiële statistieken en daarom voert Crisis jaarlijks een onderzoek uit naar "kerndakloosheid".

Het is duidelijk dat er veel mensen zijn die het risico lopen dakloos te worden. Ze hebben vaak laagbetaalde banen en leven misschien al in armoede in slechte of onveilige huisvesting. Velen verblijven in hostels, kraakpanden, B&B's, in overvolle accommodatie of in 'verborgen' huisvesting zoals de vloer of de sofa's van vrienden en familie.

Stille tragedie

We horen zoveel verhalen over mensen die in een crisis leven, over de stijgende kosten van levensonderhoud en alle ontberingen die dat ongetwijfeld met zich meebrengt. Ondertussen voltrekt zich voor onze neus een stille tragedie in onze plaatselijke winkelstraten, waar talloze mensen dagelijks in ijskoude omstandigheden rondlopen. Ik vind het heel moeilijk om me geen zorgen over hen te maken als ik elke avond mijn egoïstische hoofd in een warm bed leg.

Ik zie alleen een fundamentele anomalie wanneer ik zie hoe regeringen bereid zijn miljarden uit te geven om militaire hulp te sturen naar de oorlogsgebieden die veel van de ontberingen waarmee mensen in eigen land worden geconfronteerd, alleen maar hebben verergerd. Wij leven in een samenleving die het duidelijk nodig vindt om luidkeels campagne te voeren voor het welzijn van vluchtelingen die op onze kusten aankomen als direct gevolg van conflicten waaraan wij (als land) steeds meer medeplichtig zijn. Dit alles terwijl tienduizenden van de onzen aan hun lot worden overgelaten. Zijn er geen ongelimiteerde miljarden beschikbaar om onze eigen mensen te helpen? Er klopt hier toch iets niet?

Author

Douglas Hughes is a UK-based writer producing general interest articles ranging from travel pieces to classic motoring. 

Douglas Hughes