De dammen in het noorden zijn voor 90 procent gevuld, maar de dammen in de Algarve hebben nog steeds een ernstig watertekort.

Het lijkt volkomen logisch om de dammen ten noorden van de Algarve te verbinden met lokale dammen. Het zal je niet verbazen dat dit niet zo eenvoudig is. De meeste, zo niet alle, dammen in de Algarve zijn met elkaar verbonden, je kunt de groene pijpen en ventilatie-units soms zien als je oplet. Ze zijn heel duidelijk te zien langs de weg van Silves naar Algoz, je kunt de pijpen ook zien boven de oude weg naar Lissabon als je Albufeira nadert.

De milieuactivisten, en laten we eerlijk zijn, we geven ze overal de schuld van, zeggen dat het verwijderen van water uit regionale dammen het lokale ecosysteem zal beschadigen. De voordelen en uitdagingen van het verbinden van dammen in Portugal draaien om het vinden van een balans tussen het voldoen aan de vraag naar energie en water en het beschermen van het milieu. Gekoppelde dammen kunnen voordelen bieden op het gebied van watervoorziening, bescherming tegen overstromingen en het opwekken van waterkracht. Deze voordelen moeten echter worden afgewogen tegen de mogelijke negatieve effecten op lokale ecosystemen en natuurlijke stromingspatronen.


Voldoen aan waterbehoeften

Het stuwmeernetwerk en waterbeheersysteem van Portugal spelen een cruciale rol bij het voldoen aan de water- en energiebehoeften van het land. Dammen slaan water op voor menselijke consumptie, irrigatie en energieproductie. Sommige dammen zijn onderling verbonden om een constante watertoevoer voor elektriciteitscentrales te garanderen, zelfs tijdens droogteperiodes. Iberdrola, een Spaanse energiegigant, bouwde bijvoorbeeld twee dammen in de rivier de Tâmega, ongeveer zes mijl van elkaar verwijderd, als onderdeel van een gigantisch hydro-elektrisch project met pompaccumulatie in Portugal.

Nu er veel wordt gesproken over droogte in Portugal (ondanks de recente regen), is het belangrijk om te begrijpen waar ons drinkwater vandaan komt. Het wordt voornamelijk gewonnen uit oppervlaktewater en grondwater. De specifieke bronnen kunnen variëren afhankelijk van de regio en de lokale watervoorzieningsinfrastructuur. Meren of stuwmeren zijn een van de belangrijkste bronnen van ons drinkwater en de cijfers over het waterpeil in de stuwmeren variëren van week tot week.

Veel regio's in Portugal halen hun drinkwater uit rivieren en meren. Waterzuiveringsinstallaties zijn verantwoordelijk voor het behandelen en zuiveren van dit water zodat het veilig is voor consumptie.

Ondanks wat velen misschien denken, is het aftappen van de ondergrondse waterreservoirs in de Algarve nu voornamelijk beperkt tot boeren en huishoudens op het platteland die geen wateraansluiting hebben. De overheid probeert het gebruik van waterputten zoveel mogelijk te beperken, voor elk daarvan moet in theorie een vergunning worden aangevraagd. Door het gebrek aan regen van de afgelopen tijd melden veel mensen dat hun putten drooglopen. Een andere factor is dat buren misschien wel nieuwe putten boren om het broodnodige water te vinden.

De Algarve ligt op enorme ondergrondse meren. Als je een technische beschrijving wilt, kun je die hier vinden. In wezen zijn de belangrijkste watervoerende lagen van de kustregio Algarve gevormd tijdens twee uitbreidingsfasen van een meso-Cenozoïsch bekken, waarbij watervoerende lagen zijn gevormd die bestaan uit karst- en breukkalksteen uit het Jura, doorlatende kalksteen uit het Onder-Krijt, zandkalksteen uit het Mioceen en zand en grind uit het Plio-Quartair. Deze vormen meerlagige watervoerende lagen binnen en tussen de eenheden, gescheiden door minder doorlatende verweerde klei en slib. Om deze ondergrondse afzettingen te bereiken, is het niet ongebruikelijk om 150 meter diep te boren.


Risicovolle onderneming

Een recent probleem is dat zeewater in veel van deze reserves lekt als ze dicht bij de kust liggen. Dit maakt boren naar water dichtbij de kustlijn riskant en boren naar water is niet goedkoop. Het voordeel is dat door de uitgebreide ontwikkeling langs de kust van de Algarve bijna iedereen toegang heeft tot leidingwater, dus boren zou niet nodig moeten zijn.

In sommige kustgebieden worden ontziltingsinstallaties gebruikt om zeewater om te zetten in zoet drinkwater. Deze technologie is vooral belangrijk in regio's waar zoetwaterbronnen beperkt zijn. Dit is nog steeds erg beperkt, niet in de laatste plaats vanwege de kosten. Het is echter zeer effectief, op het Madeira-eiland Porto Santo komt al het drinkwater uit de zee en wordt opgevangen in vier galerijen die onder het strand zijn gebouwd. Dit is al meer dan 40 jaar zo, toen werd besloten om een ontziltingsinstallatie te bouwen om de schaarste aan water op het eiland op te lossen. Deze heeft de capaciteit om de 30.000 mensen die op het eiland wonen het hele jaar door van water te voorzien, zonder enige storing.


Ontzilting

In de Algarve gebruikt Vila Vita Parc een zeewaterontziltingssysteem om te voorzien in een duurzame waterbron voor tuinen en zwembaden. De Portugese overheid heeft Albufeira uitgekozen voor het ontwerp en de bouw van een nieuwe zeewaterontziltingsinstallatie die water moet leveren aan de Algarve. De plannen zijn bekritiseerd door een lokale expert, een professor aan de Faculteit Wetenschap en Technologie van de Universiteit van Algarve, die zei dat de bouw van niet één, maar twee of drie ontziltingsinstallaties in de regio essentieel is.

Zou de eenvoudigste oplossing zijn om regenwater, dat in grotere hoeveelheden valt in het midden en noorden van Portugal, te delen met de Algarve? Als de dammen in het noorden bijna vol zijn en de dammen in de Algarve bijna leeg, is het geen raketwetenschap om na te denken over hoe we deze bron kunnen delen. Veel dammen in de Algarve zijn met elkaar verbonden, maar niet met dammen ten noorden van de Algarve.

Dit is geen goedkope oplossing, maar er is geen goedkope oplossing, behalve regenval, en er is veel meer in het noorden van Portugal. Misschien is het tijd om te delen. De regering weet hoe het moet, ligt het politiek te gevoelig om te overwegen?

De Algarve is een belangrijke bron van inkomsten voor Portugal, zonder goed water komen deze inkomsten in gevaar.

Author

Resident in Portugal for 50 years, publishing and writing about Portugal since 1977. Privileged to have seen, firsthand, Portugal progress from a dictatorship (1974) into a stable democracy. 

Paul Luckman