Volgens het onderzoek biedt huurcontrole misschien verlichting op de korte termijn, maar is het uiteindelijk schadelijk voor toekomstige generaties, die in toenemende mate worden geconfronteerd met een beperkt woningaanbod en stijgende kosten.

Marli Fernandes, een van de onderzoekers die verantwoordelijk is voor het project dat Nova SBE Economics for Policy Knowledge Centre samen met de Fundação Calouste Gulbenkian heeft ontwikkeld, heeft verklaard dat het beleid niet alleen "generatieonrechtvaardig" is, maar ook de rechten en behoeften van toekomstige generaties in gevaar brengt.

Fernandes legt uit dat, hoewel huurcontrole mensen met lagere inkomens tijdelijk in staat stelt om een woning te vinden, het onbedoeld de beschikbaarheid van huurwoningen in de toekomst vermindert. Huurders hebben de neiging om lang in hun huis te blijven wonen, wat leidt tot minder huuraanbod en een stijging van de huurprijzen. Ze vergeleek de situatie met de Noord-Amerikaanse stad San Francisco, die in de jaren 1990 een strenge huurcontrole onderging en als gevolg daarvan een daling van het huuraanbod zag toen verhuurders werden ontmoedigd om hun appartementen op de huurmarkt te brengen.

Huurwoningen zijn gehalveerd sinds de jaren 1960

In Portugal is het percentage huurwoningen sinds de jaren 1960 gedaald tot minder dan de helft, volgens de volkstelling van 2021. Met minder aanbod stijgen de prijzen dus.

Het is nog steeds gebruikelijk om oudere woningen te vinden, vaak nog bewoond door langetermijnhuurders, met een lage huur, en nieuwere contracten hebben nog steeds aanzienlijk hogere tarieven. Uit de gegevens in het onderzoek blijkt dat ongeveer 70% van de Portugezen minder dan €400 per maand betaalt. In Lissabon valt bijna de helft van de huurcontracten in deze categorie, aangezien de meeste contracten vóór 1991 werden ondertekend. Als gevolg hiervan betaalt ongeveer 30% van de huurders in Lissabon minder dan €200 per maand. Ook in Porto betaalt ongeveer 45% van de mensen minder dan €200 huur.

Terwijl eerdere generaties toegang hadden tot betaalbare huisvesting, worden jongere generaties nu alleen hoge prijzen geboden voor huurcontracten, waarbij 29% van de contracten meer dan € 650 en 10% meer dan € 1.000 bedraagt.

Het onderzoek beveelt aan om de huurcontrole te beëindigen

Onderzoekers wijzen erop dat landen als Finland de huurmarkt hebben vrijgemaakt om het woningaanbod te vergroten en tegelijkertijd steunmaatregelen hebben ontwikkeld voor kwetsbare gezinnen en de sociale woningvoorraad hebben vergroot. Dit is wat de studie van Nosa SBE aanbeveelt - eerst kwetsbare gezinnen identificeren en ondersteunen om daarna de markt vrij te maken.

Volgens een vergelijking tussen 13 landen staat Portugal onderaan in Europa als het gaat om het bestand aan volkshuisvesting, dat slechts 2% van het totaal aantal woningen uitmaakt, in tegenstelling tot Zweden, waar 40% van de woningen uit sociale en coöperatieve huisvesting bestaat.